100 λογοτεχνικά βιβλία του 2015

Το 2015 ήταν δύσκολη χρονιά και για τον χώρο του βιβλίου. Πλήθος εκδόσεις ματαιώθηκαν, το εκδοτικό πρόγραμμα των περισσότερων εκδοτών συρρικνώθηκε και αρκετοί μεταφραστές και επιμελητές είδαν τη δουλειά τους να μειώνεται δραματικά. Εμείς εδώ στο bookpress.gr στηρίζουμε και προβάλλουμε όλα τα καλά βιβλία που πέφτουν στην αντίληψή μας (σίγουρα θα υπάρχουν και άλλα, που μας διαφεύγουν, όχι πάντα με δική μας ευθύνη), εκδόσεις που σέβονται τον αναγνώστη με τη συνολικότερη επιμέλεια και καλαισθησία που αποπνέουν. Έτσι, θα βρείτε στην ύλη μας, καθώς και στις προτάσεις μας, βιβλία μικρών ή και πολύ μικρών εκδοτικών οίκων να συνυπάρχουν με τα βιβλία μεγάλων και καταξιωμένων επιχειρήσεων στο χώρο του βιβλίου.

Για την κατάρτιση των προτάσεών μας είναι προφανές ότι επιλέξαμε μεταξύ των βιβλίων που λάβαμε κι είχαμε την ευκαιρία να διαβάσουμε, εμείς ή κάποιος από τους συνεργάτες μας. Συνεπώς, βιβλία που κυκλοφόρησαν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου δεν θα ήταν δυνατόν να ενταχθούν στις επιλογές μας. Η παρούσα επιλογή έγινε κατά κύριο λόγο από τη δεξαμενή της ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας. Συμπεριλάβαμε επίσης, επιλεκτικά, ορισμένα βιβλία ποίησης, κυρίως συγκεντρωτικές εκδόσεις ή ανθολογίες.

Στα εκατό λογοτεχνικά βιβλία του 2015 δεν συμπεριλαμβάνονται αστυνομικά μυθιστορήματα και θρίλερ, για τα οποία στις επόμενες μέρες θα δημοσιεύσουμε όπως συνήθως τις προτάσεις της Χίλντας Παπαδημητρίου. Δεν περιλαμβάνονται επίσης δοκίμια, μελέτες κ.λπ, για τα οποία επίσης θα δημοσιεύσουμε ξεχωριστό «κομμάτι» με τις προτάσεις μας.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

Το 2015 είναι η χρονιά στην οποία διαβάσαμε το τελευταίο μυθιστόρημα που έγραψε ο Μένης Κουμανταρέας. Η Σειρήνα της ερήμου (εκδ. Πατάκη) είναι ένα συναρπαστικό κείμενο, το οποίο ισορροπεί θαυμαστά ανάμεσα στον σαρκασμό και το αίσθημα της ματαιότητας. Σε λεπτές ισορροπίες κινείται και το τελευταίο μυθιστόρημα του Δημήτρη Νόλλα Μάρμαρα στη μέση (εκδ. Ίκαρος). Σ’ αυτό το δεύτερο μέρος μιας άτυπης τριλογίας, ο Νόλλας εξερευνά ζητήματα ελληνικότητας και βαθύτερης ταυτότητας των ηρώων του.

Νέο βιβλίο είχαμε και από την Ιωάννα Καρυστιάνη. Στο Φαράγγι (εκδ. Καστανιώτη) ξεδιπλώνει τις ιστορίες μιας παρέας φίλων στην Κρήτη, όπου το παρελθόν ζητάει εξηγήσεις και το παρόν οφείλει να δώσει απαντήσεις που θα ικανοποιήσουν όλους τους ήρωες. Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, επίσης, φέρνει στο τελευταίο του μυθιστόρημα μια ηρωίδα από το συγγραφικό του παρελθόν. Στη Ζωή μεθόρια (εκδ. Πατάκη) η Ζωή, νεοδιόριστη καθηγήτρια στη Βόρειο Ελλάδα, έρχεται αντιμέτωπη με το κύμα της αλλαγής που σάρωνε τη χώρα τη δεκαετία του ’80. Προσωπικές φιλοδοξίες, πάθη και μοιραία γεγονότα συγκρούονται και την οδηγούν σε αναπάντεχες επιλογές ζωής.

Η Ρέα Γαλανάκη φέτος επανήλθε με το μυθιστόρημα Η άκρα ταπείνωση (εκδ. Καστανιώτη) στο οποίο επιχειρεί να αναπλάσει τη νύχτα της μεγάλης ταραχής και των πυρκαγιών στο κέντρο της Αθήνας το 2012. Με κεντρικές ηρωίδες δύο συνταξιούχες, οι οποίες το σκάνε από το σπίτι στο οποίο φιλοξενούνται και περιφέρονται στο κέντρο, η Γαλανάκη θίγει πλήθος θεμάτων που απασχολούν όλους μας από τη Μεταπολίτευση μέχρι τις μέρες μας. Η Άντζελα Δημητρακάκη θίγει κι αυτή, με τον τρόπο της, μια πληθώρα θεμάτων στο μυθιστόρημά της Αεροπλάστ (εκδ. Εστία). Ιστορίες και περιπλανήσεις ηρώων από την Αθήνα και τη Βαρκελώνη μέχρι απομακρυσμένες γωνιές της Ευρώπης.

Ιδιαίτερα φιλόδοξο είναι αναμφίβολα το νέο μυθιστόρημα της Έρσης Σωτηροπούλου Τι μένει από τη νύχτα (εκδ. Πατάκη), με κεντρικό ήρωα τον νεαρό, σχεδόν τριαντάχρονο τότε, Κωνσταντίνο Καβάφη. Η Σωτηροπούλου αντλεί τις αφορμές της από ένα πραγματικό ταξίδι που έκανε ο ποιητής, παρέα με τον αδερφό του, στο Παρίσι. Το ερωτικό σκίρτημα, η πάλη με τις λέξεις και τις φράσεις, που θα αποκρυσταλλωνόταν στα πασίγνωστα ποιήματά του, αλλά και η γνωριμία του με την Ευρώπη και την εκεί διανόηση ντύνουν το αφηγηματικό πλαίσιο, χωρίς η συγγραφέας να υποπίπτει σε κλισέ και ευκολίες. Χωρίς ανάλογες ευκολίες κινήθηκε και η Κάλλια Παπαδάκη στο μυθιστόρημά της Δενδρίτες (εκδ. Πόλις). Και παρότι η Παπαδάκη δεν χρησιμοποιεί ως όχημα κάποιο γνωστό πρόσωπο, μας εισάγει σε σχετικά άγνωστες πλευρές των Ηνωμένων Πολιτειών και συγκεκριμένα στο Κάμντεν, του Νιού Τζέρσει. Η ανασύσταση της εποχής γλαφυρή. Η αφήγηση ρέουσα. Ο Ηλίας Μαγκλίνης με το μυθιστόρημά του Πρωινή γαλήνη (εκδ. Μεταίχμιο) κάνει κι αυτός ένα σύντομο πέρασμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εδώ, ο ήρωάς του αναμετριέται με τους προσωπικούς του δαίμονες, τις ανασφάλειές του, τα όνειρά του καθώς και τα όριά του, σε μια πλούσια και χορταστική αφήγηση.

Νέο μυθιστόρημα και για τον Ανδρέα Μήτσου με τίτλο Η Αλεξάνδρα (εκδ. Καστανιώτη). Η ιστορία μιας καθηγήτριας αγγλικών, η οποία θα δολοφονήσει άγρια έναν παλιό μαθητή της. Κρυμμένα μυστικά και αναπάντεχα συμβάντα σε μια ιστορία μυστηρίου και ανατροπών. Ανατροπές, κρυφά και αθέατα κίνητρα και ιστορία με ήρωες ελισσόμενους είναι και αυτή που μας αφηγείται η Δήμητρα Κολλιάκου στο μυθιστόρημά της Ήμισυ του παντός (εκδ. Πατάκη). Η ηρωίδα της γίνεται ο συνδετικός κρίκος μιας δυσλειτουργικής οικογένειας, με συνέπειες ολέθριες για όλους. Νέο μυθιστόρημα και από τον Δημήτρη Σωτάκη. Η ιστορία ενός σούπερ μάρκετ (εκδ. Κέδρος) είναι η σουρεαλιστική ιστορία ενός ανθρώπου που αποφασίζει να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα με κάθε κόστος.

Τις συνέπειες του αίματος, της τιμής και της εκδίκησης πληρώνουν και οι ήρωες του μυθιστορήματος της Μαρίας Ξυλούρη Η νυχτερινή βάρδια του καλλιγράφου (εκδ. Καλέντη). Από την άλλη ο Δημήτρης Οικονόμου, στο μυθιστόρημά του Οι εγκλωβισμένοι (εκδ. Ίκαρος) τοποθετεί τους κεντρικούς του ήρωες στην Αθήνα της κρίσης. Μια τυχαία γνωριμία θα τους αλλάξει τη ζωή. Η Μαρία Σούμπερτ με τους δικούς της Αποκλεισμένους (εκδ. Κριτική) σε ένα νησί και μια μεγάλη βιβλιοθήκη διαπραγματεύεται ζητήματα τέχνης, παιδείας και κατά πόσα αυτά μπορούν να μας πάνε ένα βήμα μπροστά.

Ο Βασίλης Γκουρογιάννης με το Σενάριο αθανασίας (εκδ. Μεταίχμιο) διερευνά ποικίλα ζητήματα ταυτότητας, συνθέτοντας μια πολύσημη αλληγορία για το μυστήριο της ζωής. Εξίσου δυνατό και ενδιαφέρον είναι και το μυθιστόρημα του Πάνου Καρνέζη Οι φυγάδες (εκδ. Πατάκη). Ένα βιβλίο για την πίστη, τη δικαιοσύνη, την πρόοδο και τη βία. Επανέκδοση και για το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου 525 τάγμα πεζικού (εκδ. Τόπος). Ευκαιρία για ένα νεότερο κοινό να έρθει σε επαφή με παλιότερα βιβλία του δόκιμου συγγραφέα.

ΝΟΥΒΕΛΕΣ

Η Σταυρούλα Σκαλίδη με την τρίτη της νουβέλα Γραφείον ο φόβος (εκδ. Πόλις) αφηγείται μια ιστορία με ρυθμό, φροντισμένη γλώσσα και δραματουργική κορύφωση που κόβει την ανάσα. Ο Γιώργος Συμπάρδης, από την άλλη, στις Μεγάλες γυναίκες (εκδ. Μεταίχμιο) κινείται σε πιο χαμηλούς τόνους αφηγούμενος την ιστορία μιας μεσήλικης γυναίκας που έρχεται κοντά με έναν πολύ νεαρότερό της άντρα. Το σασπένς και η αγωνία δεν λείπουν ούτε από το κείμενο του Συμπάρδη το οποίο καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον μας αμείωτο μέχρι το τέλος. Ειδικότερου ενδιαφέροντος είναι η νουβέλα του Δημήτρη Ελευθεράκη Η δύσκολη τέχνη (εκδ. Αντίποδες). Ζητήματα γύρω από τη χρησιμότητα της τέχνης και της σχέσης τέχνης-κοινωνίας θίγονται με πυκνό και ποιητικό τρόπο. Ο Φαίδωνας Ταμβακάκης μας μεταφέρει στη Σύρο με τη νουβέλα του Η αναπαλαίωση (εκδ. Εστία). Εικόνες και μνήμες μιας άλλης εποχής ζωντανεύουν με τρόπο γλαφυρό.

Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος στη νουβέλα του Βερονάλ (εκδ. Μεταίχμιο), μίγμα μυθοπλασίας και ιστορίας, αφηγείται την πορεία προς το θάνατο του Ιωάννη Συκουτρή, ενός από τους σημαντικότερους μελετητές της κλασικής αρχαιότητας των αρχών του περασμένου αιώνα. Τέλος, ο Μισέλ Φάις στο βιβλίο του Από το πουθενά (εκδ. Πατάκη) μεταφέρει τη δράση του σε ένα ψυχαναλυτικό δωμάτιο θρυμματίζοντας το λόγο και τις μνήμες των ηρώων του μέχρι να φτάσουν στο κέντρο της ύπαρξής τους.

ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΔΙΗΓΗΜΑΤΩΝ

Πολλές και φέτος οι συλλογές διηγημάτων συγγραφέων αφοσιωμένων, λιγότερο ή περισσότερο, στη μικρή φόρμα. Ο Ηλίας Παπαμόσχος ανήκει σ’ αυτή την κατηγορία. Η συλλογή του Η αλεπού της σκάλας και άλλες ιστορίες (εκδ. Κίχλη) ξεδιπλώνει με λυρικό τρόπο και προσεγμένη γλώσσα ιστορίες με κέντρο τον άνθρωπο, τη φύση και την ελληνική επαρχία. Κάπου εκεί αντλεί τα θέματά της και η Βασιλική Πέτσα στη συλλογή της Μόνο το αρνί (εκδ. Πόλις). Παίρνοντας το ρίσκο της ιδιωματικής γλώσσας, η Πέτσα προσεγγίζει ήρωες από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας επιχειρώντας να αποδώσει ήθη, έθιμα αλλά και βαθύτερα χαρακτηριστικά των ηρώων της. Με όχημα την κοφτερή γλώσσα, αλλά σε πιο χαμηλούς τόνους από τα προηγούμενα βιβλία της, επανήλθε φέτος και η Λένα Κιτσοπούλου με τη συλλογή Το μάτι του ψαριού (εκδ. Μεταίχμιο).

Συλλογή διηγημάτων και για τον Γιάννη Ευσταθιάδη με τίτλο Μαύρο εκλεκτό (εκδ. Μελάνι). Ιστορίες με ιδιαίτερο χιούμορ, σαρκασμό και πάνω απ όλα αγάπη για τους ήρωές του. Ένα χαρακτηριστικό που συναντούμε και στα διηγήματα του Νικόλα Σεβαστάκη Άντρας που πέφτει (εκδ. Πόλις). Στη δεύτερη αυτή συλλογή του, οι ήρωες είναι μελαγχολικοί, χαμηλών τόνων, και περιφέρονται, άλλοτε στην Αθήνα και άλλοτε στη Θεσσαλονίκη, πασχίζοντας να ερμηνεύσουν και να τιθασεύσουν τον εσωτερικό τους κόσμο.

ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ

Το πρώτο καθαρόαιμο πεζογραφικό του βήμα έκανε φέτος ο Θοδωρής Ρακόπουλος με τη συλλογή διηγημάτων Νυχτερίδα στην τσέπη (εκδ. Νεφέλη). Διηγήματα κρυπτικά, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και τρόπων αφήγησης. Δυνατό τους σημείο η άρτια γλώσσα τους. Ιδιαίτερα φροντισμένα στην έκφραση και την ανάπτυξη είναι και τα διηγήματα της Δέσποινας Μπάτρη. Στη συλλογή της Ή όλοι ή κανείς (εκδ. Μεταίχμιο) οι ιστορίες της κινούνται με άνεση τόσο στην ελληνική πραγματικότητα, όσο και σε τόπους και χρόνους διαφορετικούς. Αντίθετα, η Βίκυ Κλεφτόγιαννη τοποθετεί και τις δεκατέσσερις ιστορίες της σε μια και μόνο πόλη. Με τίτλο 14 ζωές στη Σαλονίκη (εκδ. Κέδρος) μας συστήνει ήρωες που ζουν, ερωτεύονται και προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα με την καθημερινότητά τους κινούμενοι στο κέντρο και τα προάστια της Θεσσαλονίκης.

Με τα όρια του μυαλού του και της πραγματικότητας παίζει ο ήρωας του μυθιστορήματος του Θωμά Συμεωνίδη Γίνε ο ήρωάς μου (εκδ. Γαβριηλίδης). Προσπαθώντας να εξηγήσει και να οργανώσει γεγονότα και πρόσωπα, φορείς μιας πλεκτάνης, ο ήρωας του Συμεωνίδη θα αρχίσει να αμφιβάλλει για τα όρια μεταξύ αλήθειας και ψευδαισθήσεων, καταφεύγοντας κυνηγημένος από τα φαντάσματά του στο Παρίσι.

Η Ορσαλία Κασαβέτη με την πρώτη της συλλογή Λόλα Bar’s (εκδ. Ποταμός) μας έδωσε οκτώ ιστορίες γύρω από την ελληνική επαρχία και τους ανθρώπους της για εποχές που έχουν φύγει ανεπιστρεπτί. Πρωτότυπη είναι η ματιά του Θάνου Κάππα στο βιβλίο του Πικρούτσικα-πικρούτσικα (εκδ. Εστία). Αφηγήσεις για ανθρώπους, συνήθειες και τόπους, με τόνο προσωπική εξομολόγησης. Ομοίως, εξομολογητική και εντόνως καυστική είναι η φωνή του αφηγητή των ιστοριών του Άγη Πετάλα στη συλλογή Η δύναμη του κυρίου Δ* (εκδ. Αντίποδες). Περιπαιχτική, συχνά βασανιστική, εν τέλη όμως απολαυστική.

ΕΚΚΕΝΤΡΑ

Απολαυστικά, έκκεντρα και ζουμερά είναι κατεξοχήν τα μικρά κείμενα του Αχιλλέα Κυριακίδη με τίτλο Σημειώσεις για μια ιδιωτική θεωρία της λογοτεχνίας (εκδ. Κίχλη). Αποστάγματα θεωρητικής σοφίας μέσα από το φίλτρο ενός αναγνώστη εκλεκτικού και αυστηρού και την ίδια στιγμή γενναιόδωρου με την καλή λογοτεχνία.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΚΛΑΣΙΚΟΙ

Αρκετά σπουδαία μυθιστορήματα και νουβέλες μεταφράστηκαν φέτος πρώτη φορά στα ελληνικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το βιβλίο του Heinrich Böll Ομαδικό πορτρέτο με μια κυρία (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Πόλις). Κορυφαίο έργο του μοντερνισμού και "κορωνίδα της δημιουργίας του Heinrich Böll", σύμφωνα με τη διατύπωση της επιτροπής που του απένειμε το βραβείο Νόμπελ το 1972. Σπουδαίο, επίσης, και το βιβλίο του Thomas Bernhard Πρόζα (μτφρ. Βασίλης Τσαλής, εκδ. Κριτική). Η αφήγηση του Bernhard είναι σκληρή, παραληρηματική, σε σημεία αντισυμβατική και γι’ αυτό τόσο γοητευτική. Μεταφραστικός άθλος και το μυθιστόρημα του Saul Bellow Οι περιπέτειες του Ώγκι Μαρτς (εκδ. Καστανιώτη) από τον Μιχάλη Μακρόπουλο. Οι περιπέτειες ενός νεαρού Αμερικανοεβραίου από τη δεκαετία του '20 ως τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, από το Σικάγο του μεσοπολέμου ώς το Μεξικό και την Ευρώπη είναι το θέμα του σπουδαίου αυτού βιβλίου. Πολύπλευρο και μεστό είναι και το μυθιστόρημα του Graham Greene Η δύναμις και η δόξα (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Πόλις), για πολλούς το καλύτερο του ξεχωριστού αυτού συγγραφέα.

Ο Christopher Isherwood με το μυθιστόρημά του Ο κύριος Νόρις αλλάζει τρένα (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο) περιγράφει με θαυμαστό τρόπο την πολιτική ένταση και την ατμόσφαιρα του Βερολίνου της δεκαετίας του ’30. Στο τρίτο βιβλίο της σειράς Δάκρυ στον ωκεανό, Χωρίς τέλος (μτφρ. Έμη Βαϊκούση, εκδ. Καστανιώτη) ο ήρωας του Manes Sperber πατάει το κατώφλι της νέας εποχής που γεννιέται μετά τον πόλεμο, ψυχικά αποδεκατισμένος από την απώλεια όλων των οικείων του και από τη διάψευση των βεβαιοτήτων που συνόδευσαν για δεκαετίες την επαναστατική του δράση. Η διάψευση είναι και το θέμα της νουβέλας του Gkaito Gkazntanof Το φάντασμα του Αλεξάντρ Βολφ (μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Αντίποδες). Κατά τη διάρκεια του ρωσικού εμφυλίου, ένας νεαρός στρατιώτης των Λευκών σκοτώνει στην ουκρανική στέπα έναν καβαλάρη. Χρόνια αργότερα, εξόριστος στο Παρίσι, όπου εργάζεται ως δημοσιογράφος, θα διαβάσει τυχαία ένα διήγημα, γραμμένο από κάποιον Αλεξάντρ Βολφ, όπου το περιστατικό που τον σημάδεψε περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια από τη σκοπιά του θύματος. Επίσης, ο Miguel De Unamuno με Το μυθιστόρημα του Δον Σανδάλιο, σκακιστή (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Άγρα) μας παρουσιάζει έναν ήρωα μισάνθρωπο που δεν αντέχει άλλο τη βλακεία. Αποσύρεται στην ακροθαλασσιά, σε ένα ξενοδοχείο όπου δεν τον ξέρει κανείς. Θα συνάψει, ωστόσο, περίεργο δεσμό με έναν άγνωστο, εξίσου σιωπηλό και αινιγματικό με τον ίδιο, που πηγαίνει στη λέσχη μόνο για να παίξει σκάκι. Το μυθιστόρημα του Philip K. Dick Το ηλεκτρικό πρόβατο (μτφρ. Δημήτρης Δ. Αρβανίτης, εκδ. Κέδρος) είναι αυτό που ενέπνευσε τον Ridley Scott για το περίφημο Blade Runner. Ένα καλτ βιβλίο. Τέλος, έπειτα από χρόνια κυκλοφόρησε ξανά σε νέα μετάφραση η σπονδυλωτή συλλογή διηγημάτων του John Steinbeck Τα λιβάδια του ουρανού (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Παπαδόπουλος).

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΤΟΥΣ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

Σημαντικό για τη μετέπειτα πορεία του Paul Auster είναι και το βιβλίο του Η επινόηση της μοναξιάς (μτφρ. Σταυρούλα Αργυροπούλου, εκδ. Μεταίχμιο). Σ΄ αυτό ο Auster ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του με τον πατέρα του, σχηματοποιεί εντός του τον πατρικό ρόλο που μόλις έχει αναλάβει και ταυτόχρονα θέτει το πλαίσιο του τι σημαίνει να είσαι συγγραφέας. Επίσης, το μυθιστόρημα του Juan Gabriel Vásquez Οι πληροφοριοδότες (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Ίκαρος) είναι το πρώτο του συγγραφέα (αλλά μεταφράζεται δεύτερο κατά σειρά). Ένα παιχνίδι με την αλήθεια, τη μνήμη και τα καλά κρυμμένα μυστικά, τα οποία πάνε χρόνια πίσω μέχρι την αποκάλυψή τους.

Πρώτο μέρος μιας εξάτομης σειράς βιβλίων από τον Karl Ove Knausgård με τίτλο Ένας θάνατος στην οικογένεια (μτφρ. Σωτήρης Σουλιώτης, εκδ. Καστανιώτη). Ο Νορβηγός συγγραφέας «εκθέτει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τους φόβους του, τις σχέσεις του με τον πατέρα και τη μητέρα του, τον θάνατό τους, τη σχέση του με τη σύζυγό του Λίντα, αλλά και τους εφηβικούς του έρωτες και όλα τα αντικείμενα, τις αισθήσεις, τους διαλόγους και τα αρώματα του παρελθόντος, όσα καθόρισαν τη σημερινή του εικόνα ως ενήλικα», όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο Νίκος Ξένιος στην κριτική του στο bookpress.gr. Την προσωπική της ιστορία έγραψε και η Patti Smith στο μυθιστόρημά της Πάτι και Ρόμπερτ (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος). Δεν είναι μια απλή αυτοβιογραφία αλλά γραμμένο με μυθιστορηματικό τρόπο, ξεκινάει ως ιστορία αγάπης και τελειώνει ως ελεγεία, ένας χαιρετισμός προς τη Νέα Υόρκη του τέλους της δεκαετίας του '60 και των αρχών του '70. Η Patti Smith έχει γράψει και τον πρόλογο στην επανέκδοση του κλασικού μυθιστορήματος της Albertine Sarrazin, Ο αστράγαλος (μτφρ. Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Πατάκη). Σωματικός και ψυχικός πόνος, συντροφικότητα, συνενοχή, συνωμοτικότητα, έρωτας, προδοσία: ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, όπου η αναμονή μοιάζει με παραλήρημα. Το βιβλίο έγινε μύθος στη δεκαετία του '60. Τις απαρχές  ενός λογοτεχνικού μύθου, μεταφράζει επίσης η Σώτη Τριανταφύλλου. Μιλάμε για το μυθιστόρημα της Harper Lee Βάλε ένα φύλακα (εκδ. Bell) στο οποίο αναβιώνουν πρόσωπα και καταστάσεις του περίφημου Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια. Πρώτο μυθιστόρημα και για την πολυτάλαντη Miranda July Ο πρώτος κακός (μτφρ. Χαρά Γιαννακοπούλου, εκδ. Παπαδόπουλος). Τρυφερό, καθηλωτικό, έξυπνο και αστείο. Τέλος, το σπουδαίο μυθιστόρημα του Boris Pasternak Δόκτωρ Ζιβάγκο έγινε διάσημο μετά και τη βράβευση του συγγραφέα με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1958 (βράβευση που δεν την αποδέχτηκε, τότε) και που έδωσε το υλικό για την ομώνυμη ταινία του 1965 σε σκηνοθεσία David Lean. Φέτος επανακυκλοφόρησε σε μια ιδιαιτέρως προσεγμένη έκδοση, σε μετάφραση της Μαρίας Τσαντσάνογλου από τις εκδόσεις Ποταμός.

ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΔΙΗΓΗΜΑΤΩΝ

Σημαντική είναι η έκδοση του τόμου με τα διηγήματα του Raymond Carver με τίτλο Διηγήματα (μτφρ. Γιάννης Τζώρτζης, εκδ. Μεταίχμιο). Συγκεντρωμένος, ο μεγαλύτερος όγκος των διηγημάτων του σπουδαίου αυτού συγγραφέα, εκπροσώπου του “βρώμικου ρεαλισμού”, δίνει τη δυνατότητα στους Έλληνες αναγνώστες να έχουν μια συνολικότερη εικόνα του έργου του, σε δόκιμη μετάφραση, και να του δώσουν την προσοχή που του αξίζει. Πρώτη φορά μεταφράζονται διηγήματα του George Saunders. Η συλλογή Δεκάτη Δεκεμβρίου (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Ίκαρος) συγκεντρώνει δυνατές ιστορίες και μας συστήνει έναν ιδιαίτερο συγγραφέα, που εξελίσσει το ύφος του Raymond Carver. Αμερικανός και ο αυτόχειρας Breece D’J Pancake, ο οποίος με τη μοναδική του συλλογή Τριλοβίτες (μτφρ. Γιάννης Παλαβός, εκδ. Μεταίχμιο) δημιούργησε έναν μύθο γύρω από τα γραπτά και την προσωπικότητά του και έχει ήδη αγαπηθεί από το ψαγμένο κοινό.

Χαμηλών τόνων και σχεδόν αθόρυβη, ακόμα και μετά το Νόμπελ, η Alice Munro, στη συλλογή της Απόδραση (μτφρ. Σοφία Σκουλικάρη, εκδ. Μεταίχμιο) γράφει για ανθρώπους πονεμένους, ιστορίες στις οποίες πίσω από την καθημερινότητα κρύβεται μια μεγάλη εκκρεμότητα. Με τον δικό του ιδιαίτερο, και ιδιαιτέρως αγαπητό τρόπο, ο Etgar Keret στη συλλογή Επτά χρόνια ευτυχίας (μτφρ. Μάγκυ Κοέν, εκδ. Καστανιώτη) αφηγείται με ειρωνεία, τρυφερότητα και καλπάζουσα φαντασία ιστορίες επτά χρόνων από τη ζωή του στο Τελ Αβίβ. Η συλλογή διηγημάτων του Italo Calvino Τα κοσμοκωμικά (μτφρ. Ανταίος Χρυσοστομίδης, εκδ. Καστανιώτη) θεωρείται το πιο πειραματικό βιβλίο της συγγραφικής καριέρας του. Με κεντρικό ήρωα και οδηγό τον αινιγματικό Κφβφκ, ο αναγνώστης ταξιδεύει στον χρόνο και στο σύμπαν και μαθαίνει για τις κοσμογονικές του μεταβολές. Ο Calvino καταφέρνει να παντρέψει αριστοτεχνικά το ιδιαίτερο λογοτεχνικό του ύφος με την επιστημονική φαντασία.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα διηγήματα του W. Somerset Maugham Χονολουλού και άλλα διηγήματα (μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου, εκδ. Άγρα). Ένας νοσταλγικός και τεχνητός κόσμος, σε αέναη αντίστιξη με μια ζούγκλα η οποία παρουσιάζεται φευγαλέα αλλά και ως προάγγελος επικείμενων συμφορών. Και από τη συλλογή του βρετανού Maugham στα διηγήματα του χιλιανού Luis Sepuldeva Ο μουγκός ουζμπέκος και άλλες ιστορίες παρανομίας (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Opera). Eννέα τρυφερές ιστορίες με μεγάλες δόσεις λυτρωτικού χιούμορ. Διηγήματα του Mikhail Bulgakov στο βιβλίο Σημειώσεις ενός νεαρού γιατρού (μτφρ. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Εκδ. Ποικίλη Στοά). Οι Σημειώσεις ανήκουν στα πρώτα λογοτεχνικά πονήματα του Μπουλγκάκωφ και πρωτοδημοσιεύθηκαν τη διετία 1925 - 1926. Τέλος, σημαντική η συγκεντρωτική έκδοση των διηγημάτων του Gabriel-Garcia Marquez με τίτλο Άπαντα διηγήματα (μτφρ. Κλαίτη Σωτηριάδου, εκδ. Νεφέλη). Ο Marquez καταπιάνεται εδώ με όλα τα πανανθρώπινα θέματα, όπως η συνειδητοποίηση του «εγώ» και του «άλλου», η κοινωνική αδικία, η κατάχρηση εξουσίας, η φτώχεια, η βία, ο έρωτας, ο θάνατος και βέβαια η μοναξιά που στοιχειώνει το πεζογραφικό έργο του.

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

Το μυθιστόρημα του Wolfgang Herrndorf Βερολίνο, γεια (μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική) σημείωσε μεγάλη επιτυχία στη Γερμανία, μεταφέρθηκε στο θέατρο και στο κινηματογράφο και μεταφράστηκε σε πολλές χώρες. Ένα ταξίδι με ένα παλιό αυτοκίνητο, δύο έφηβοι με πείσμα και όρεξη να ανακαλύψουν τον κόσμο και μια κοπέλα που θα συναντήσουν στη διαδρομή θα τους ωθήσει σε αποκαλύψεις και θα βαθύνει τη φιλία τους. Σχεδόν έφηβοι πρωταγωνιστούν και στο ξεχωριστό μυθιστόρημα του Chigozie Obioma Οι ψαράδες (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο). Η Αφρική, οι προκαταλήψεις, η ηγετική μορφή του πατέρα και η απουσία της, οδηγούν τα αδέρφια στη διάλυση της οικογενειακής συνοχής και την πορεία προς τον προδιαγεγραμμένο θάνατο.

Ο Paolo Di Paolo, στο μυθιστόρημά του Δώσε μου λίγη ζωή (μτφρ. Ανταίος Χρυσοστομίδης, εκδ. Ίκαρος) περιγράφει την Ιταλία της δεκαετίας του '20 και παράλληλα αποτίνει φόρο τιμής στον Τορινέζο αγωνιστή, δημοσιογράφο, πολιτικό και διανοούμενο Πιέρο Γκορμπέτι. Ο Laurent Binet στο μυθιστόρημά του HHhH (μτφρ. Γιώργος Ξενάριος, εκδ. Κέδρος) μας μεταφέρει στο 1942 και την κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία. Δύο Τσεχοσλοβάκοι παρτιζάνοι σταλμένοι από το Λονδίνο πέφτουν με αλεξίπτωτο κοντά στην Πράγα. Αποστολή τους να δολοφονήσουν τον πιο επικίνδυνο άντρα του Γ' Ράιχ: τον Ράινχαρντ Χάιντριχ. Στο μυθιστόρημα του Richard Powers Ορφέας (μτφρ. Μάτα Σαλογιάννη, εκδ. Λιβάνη) ο μουσικοσυνθέτης Πίτερ Ελς ανοίγει μια μέρα την πόρτα του και βρίσκει μπροστά του μια επίλεκτη ομάδα αστυνομικών. Το ερασιτεχνικό εργαστήριο μικροβιολογίας που έχει φτιάξει στο σπίτι του -το πιο πρόσφατο πείραμά του στο πλαίσιο της αέναης προσπάθειάς του να ανακαλύπτει απροσδόκητα μοτίβα μουσικής- έχει εγείρει τις υποψίες του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας. Και έτσι γίνεται φυγάς. Το μυθιστόρημα του Edward Whittemore Σκιές στον Νείλο (μτφρ. Άγγυ Βλαβιανού, εκδ. Γκοβόστη) είναι το τρίτο από τα τέσσερα αυτοτελή μυθιστορήματα του "Κουαρτέτου της Ιερουσαλήμ". Μια κατασκοπική ιστορία σ' ένα σύμπαν γρίφων και αντανακλάσεων· ένα παραμύθι για τις απροσδόκητες μεταμορφώσεις του καλού και του κακού.

Ενδιαφέρον μυθιστόρημα και από τον Javier Marias με τίτλο Ερωτοτροπίες (μτφρ. Χριστίνα Θεοδωροπούλου, εκδ. Πατάκη). Με λόγο στιβαρό, το μυθιστόρημα του Marias μιλάει για την τρέλα του έρωτα, μια κατάσταση που σχεδόν οικουμενικά θεωρείται απόλυτα θετική. Είναι όμως έτσι; Και μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε γι’ αυτόν; Στο μυθιστόρημα του Bernhard Schlink Γυναίκα στη σκάλα (μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική), μια γυναίκα και οι τρεις άντρες που αγάπησε, αλλά και πρόδωσε, θα συναντηθούν ξανά σε μια απομονωμένη ακτή της Αυστραλίας. Καθένας τους διεκδικεί αυτό που νομίζει ότι δίκαια του ανήκει, αλλά μόνο εκείνη μπορεί να το δώσει. Ιστορία υποβόσκοντος έρωτα, τρόπον τινά, αφηγείται και ο Patric Modiano στο μυθιστόρημα Για να μην χάνεσαι στη γειτονιά (μτφρ. Ρούλα Γεωργακοπούλου, εκδ. Πόλις). Θραύσματα μνήμης, εικόνες θολές, σκιές και ήχοι από το παρελθόν. Η νουάρ ατμόσφαιρα και εδώ παρούσα. Ιδιαίτερα αξιόλογη είναι και η περίπτωση του Arthur Schnitzel. Η συλλογή του με νουβέλες Έρωτας και θάνατος (μτφρ. Βασίλης Χ. Παλιγγίνης, εκδ. Οδός Πανός) είναι μια καλή εισαγωγή στον κόσμο του κυριότερου εκπροσώπου του Βιεννέζικου μοντερνισμού.

Νέο μυθιστόρημα είχαμε φέτος και για τον ιδιαιτέρως αγαπητό στη χώρα μας Orhan Pamuk Κάτι παράξενο στο νου μου (μτφρ. Στέλλα Βρετού, εκδ. Ωκεανίδα). Η ζωή ενός πλανόδιου μικροπωλητή και της αγαπημένης του. Μια ιστορία αγάπης στη σύγχρονη Πόλη. Νέο μυθιστόρημα είχαμε επίσης για τον Kazuo Ishiguro Ο θαμμένος γίγαντας (μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Ψυχογιός). Σ' ένα απομονωμένο χωριό στην Αγγλία, την εποχή των θρύλων, λίγο μετά τον θάνατο του βασιλιά Αρθούρου, ζει ένα ηλικιωμένο ζευγάρι Βρετανών, ο Αξλ και η Μπέατρις. Παρά την αρρώστια της Μπέατρις, το ζευγάρι αποφασίζει να αφήσει την ασφάλεια του σπιτιού του με σκοπό να ταξιδέψει μακριά και να βρει τον γιο του, που έχει να δει εδώ και χρόνια. Σε μακρινές, επίσης, εποχές μας μεταφέρει το μυθιστόρημα του François Taillandier Η γραφή του κόσμου (μτφρ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. Πόλις). «Η Γραφή του Κόσμου φέρει τα γνωρίσματα τόσο του συναρπαστικού αφηγήματος όσο και του στοχαστικού δοκιμίου, γιατί η στιλιστική απόλαυση που προσφέρει στον αναγνώστη ξεπερνά την ανάπλαση μιας εποχής», έγραφε ο Νίκος Ξένιος για το βιβλίο στο bookpress.gr.

Στη δεκαετία του ’30 ξεκινά η δράση του μυθιστορήματος του Jonathan Lethem Οι κόκκινες βασίλισσες (μτφρ. Ελένη Ηλιοπούλου, εκδ. Κέδρος). Στο μυθιστόρημα ξεδιπλώνεται η ιστορία των πολιτικών αγώνων στην Αμερική κατά τον εικοστό αιώνα: από το κομμουνιστικό κίνημα της δεκαετίας του '30 ώς την αντίσταση στον Μακαρθισμό της δεκαετίας του '50, από το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα των Αφροαμερικανών του '60 ώς τις κομμούνες του '70 και από εκεί ώς τις μέρες μας και το κίνημα Occupy. Στο μυθιστόρημά του Στην άκρη του γκρεμού (μτφρ. Βασιλική Κνήτου, εκδ. Κέδρος), ο Rafael Chirbes περιγράφει μια κοινωνία που έχει περιέλθει σε αποσύνθεση, όπως και ολόκληρη η χώρα της Ισπανίας που βιώνει σκληρή κρίση και έχει καταληφθεί από πανικό. Ένας φόρος τιμής στις γυναίκες είναι το τελευταίο βιβλίο του Eduardo Galeano Γυναίκες (μτφρ. Ισμήνη Κανσή, εκδ. Πάπυρος). Πρωταγωνίστριες οι γυναίκες και στο μυθιστόρημα της Katherine Pancol Muchachas, Τα κορίστια είναι παντού (μτφρ. Ιφιγένεια Μποτουροπούλου, εκδ. Στερέωμα). Η συγγραφέας άντλησε την έμπνευσή της από μια έντονη σκηνή ζηλοτυπίας και ξυλοδαρμού που έτυχε να παρακολουθήσει σε κάποιο υπαίθριο καφέ.

Ο Colm Tóibín με το μυθιστόρημά του Νόρα Γουέμπστερ (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Ίκαρος) μας μεταφέρει στην Ιρλανδία, τέλη της δεκαετίας του 1960. Η Νόρα Γουέμπστερ ζει σε μια μικρή πόλη και έχει αναλάβει τη φροντίδα των τεσσάρων παιδιών της μετά τον θάνατο του άντρα της, προσπαθώντας παράλληλα να ξαναχτίσει τη ζωή της. Είναι ένας άνθρωπος που νιώθει παγιδευμένος από την καθημερινότητα και αναζητεί μια ευκαιρία για να ξεφύγει. Ο Junot Diaz με το μυθιστόρημα Να πώς χάνεις μια γυναίκα (μτφρ. Νίνα Μπούρη, εκδ. Πατάκη) μας μιλάει για την απιστία αλλά κατά βάση για τη δύναμη της αγάπης. Το βάρος της πεταλούδας (μτφρ. Άννα Παπασταύρου, εκδ. Κέλευθος) του Erri De Luca είναι μια αλληγορική ιστορία για την κοινωνία των κυνηγών και των θυμάτων, για την απώλεια και συχνά την πτώση. Το μυθιστόρημα του Garth Risk Hallberg Πόλη στις φλόγες (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Κέδρος) έχει ήδη δημιουργήσει έναν θόρυβο γύρω από αυτό. Βρισκόμαστε στη Νέα Υόρκη, παραμονή πρωτοχρονιάς του 1977. Σε μια πόλη που βρίσκεται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, καθώς πλησιάζουν μεσάνυχτα και τα πυροτεχνήματα φωτίζουν τον ουρανό, δύο απανωτοί πυροβολισμοί στο Σέντραλ Παρκ διαλύουν τη γιορταστική ατμόσφαιρα. Το περίφημο μπλακ άουτ που θα βυθίσει στο σκοτάδι τη Νέα Υόρκη τον Ιούλιο του 1977 βρίσκει τους ήρωες σε αμηχανία, με τις ζωές τους να έχουν αλλάξει δραματικά. Τέλος, η φετινή νομπελίστριαSvetlana Alexievich με το βιβλίο της Τσερνομπίλ, Ένα χρονικό του μέλλοντος (μτφρ. Ορέστης Γεωργιάδης, εκδ. Πατάκη) καταθέτει μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση γι' αυτή τη ζοφερή σελίδα της σύγχρονης ιστορίας.

ΟΙ ΚΛΑΣΙΚΟΙ

Οι επανεκδόσεις των μυθιστορημάτων του Tolstoi έχουν πάντα νόημα και ανατροφοδοτούν τους αναγνώστες με ενδιαφέρον για το έργο του. Πρόσφατα οι εκδόσεις Γκοβόστη εξέδωσαν σε επίτομη χαρτόδετη έκδοση το Πόλεμος και ειρήνη στη μετάφραση της Κοραλίας Μακρή. Νέα μετάφραση και για το πολύ γνωστό μυθιστόρημα της Jane Austen Λογική κι Ευαισθησία (εκδ. Μίνωας) από την Αργυρώ Μαντόγλου. Τέλος, στις νουβέλες του E.T.A. Hoffmann με τίτλο Νυχτερινά (μτφρ. Γιάννης Καλιφατίδης, Ηλιάνα Αγγέλη, εκδ. Σμίλη), ο συγγραφέας μιλάει για το δαιμονικό στην ανθρώπινη φύση αλλά προτάσσοντας τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τα όνειρα απέναντι στον ορθολογισμό του Διαφωτισμού. Έτσι ο Hoffmann άνοιξε τον δρόμο για την επανάσταση που συντελέστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα και συνεχίστηκε με τα έργα του Πόε και, αργότερα, του Κάφκα.

GRAPHIC NOVELS

Το τελευταίο διάστημα αυξάνονται όχι μόνο οι νέες εκδόσεις graphic novels αλλά κυρίως τα στάνταρς γύρω από αυτά. Το σκίτσο, η ποιότητα του χαρτιού, η ωριμότητα της ιστορίας. Αυτά και αρκετά ακόμα είναι τα χαρακτηριστικά δύο τέτοιων βιβλίων που ξεχωρίσαμε φέτος. Στη Δημοκρατία (εκδ. Ίκαρος), ο Αλέκος Παπαδάτος και η Annie Di Donna ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον συγγραφέα Αβραάμ Κάουα για να μας δώσουν ένα graphic novel που βρίθει από θαυμαστούς χαρακτήρες και έντονο χρώμα, προσφέροντάς μας ταυτόχρονα μια νέα, σύγχρονη ματιά στο πώς επήλθε μια από τις μεγαλύτερες επινοήσεις της παγκόσμιας πολιτικής ιστορίας. Ο Αβραάμ Κάουα μετέφρασε και το συναρπαστικό Σούπερκραχ (εκδ. Κριτική) του Darryl Cunningham, ο οποίος μας εισάγει στα άδυτα της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης, ανιχνεύοντας τα αίτια της οικονομικής κατάρρευσης μέσα και από την προσωπική ιστορία και επιρροή της αμερικανίδας συγγραφέως Άυν Ραντ.

ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΕΣ

Πληθώρα και φέτος οι ποιητικές συλλογές Ελλήνων καθώς και μεταφρασμένων ποιητών. Αρκετές από αυτές αξιόλογες και με ενδιαφέρον. Εδώ θα περιοριστούμε σε σημαντικές συγκεντρωτικές εκδόσεις ή ανθολογίες Ελλήνων, κατά βάση, ποιητών. Μια εξαιρετική έκδοση με όλα τα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη (Δημοσιευμένα: Ο καβαφικός κανόνας αλλά και τα αποκηρυγμένα, Αδημοσίευτα: ολοκληρωμένα αλλά και ανολοκλήρωτα) συγκεντρωμένα σε έναν τόμο και σχολιασμένα από τον Δημήτρη Δημηρούλη, με τίτλο Τα ποιήματα (εκδ. Gutenberg). Η έκδοση περιλαμβάνει επίσης, παράρτημα με μεταφράσεις και λογοτεχνικά πεζά του Κ.Π. Καβάφη καθώς και εκτενή εισαγωγή και χρονολόγιο.

Όλες τις ποιητικές συλλογές του Νάσου Βαγενά, από το 1975 μέχρι και το 2014, περιλαμβάνει ο καλαίσθητος τόμος Βιογραφία (εκδ. Κέδρος) που μόλις κυκλοφόρησε. Άπαντα, επίσης, είναι και τα ποιήματα της Μαρίας Λαϊνά Σε τόπο ξερό. Ποιήματα 1970-2012, στην ωραία έκδοση από τον Πατάκη.

Η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη συγκεντρώθηκε στο τρίτομο έργο Ποίηση, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μετρονόμος. Για τον Γιάννη Ρίτσο, εξαιτίας του όγκου του έργου του δύσκολα θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο, γι’ αυτό και η Χρύσα Προκοπάκη έκανε μια προσεγμένη ανθολογία από τα ποιήματά του στον τόμο Ανθολογία Γιάννη Ρίτσου, σε σκληρόδετη έκδοση από τον Κέδρο.

Εξαιρετικά καλόγουστη και η επανέκδοση της συλλογή του Νίκου Καββαδία Πούσι από την Άγρα. Τα ποιήματα συνοδεύουν ξυλογραφίες των Γ. Βακαλό, Γ. Βελισσαρίδη, Δ. Γιαννουκάκη, Ι. Μόραλη, Γ. Μόσχου, Α. Τάσου και Α. Κορογιαννάκη. Η έκδοση αποτελεί φωτολιθογραφική ανατύπωση της έκδοσης του 1947. Παρομοίως και η έκδοση με τα Ανάλεκτα (μτφρ. Γιώργος Βαρθαλίτης, εκδ. Gutemberg) του Edgar-Allan Poe είναι ιδιαιτέρως φροντισμένη καθώς χρησιμοποιήθηκαν σκίτσα από την πρώτη έκδοση του 1845.

Τέλος, σημαντική έκδοση είναι και η Ανθολογία Μεξικανικής ποίησης (εκδ. Ροές) με ανθολόγηση και μετάφραση του Γιάννη Σουλιώτη, επιμέλεια της Παυλίνας Παμπούδη και της Δήμητρας Παπαβασιλείου και επιλεγόμενα του Γιώργου Βέη. Η έκδοση καλύπτει όλο το φάσμα της μεξικανικής ποίησης του 20ού αιώνα, από τις απαρχές του και τις καλλιτεχνικές πρωτοπορίες της εποχής έως τους νεότερους αλλά εξίσου επάξιους εκπροσώπους της.

Οι συνεργάτες μας

Αρκετοί συνεργάτες ή μέλη της συντακτικής ομάδας του bookpress.gr κυκλοφόρησαν φέτος πεζογραφικά βιβλία. Επιλέξαμε να σας τα παραθέσουμε εκτός του καταλόγου με τα 100 προτεινόμενα βιβλία.

Ο Γιώργος Βέης με το βιβλίο του Παντού (εκδ. Κέδρος) μας μεταφέρει στα τοπία της Σινγκαπούρης, του Κόλπου της Γουινέας, της Κίνας, της Κορέας, της Εγγύς Ανατολής, αλλά και της Ιαπωνίας. Δεν περιγράφει τους τόπους αλλά συχνά τους επανεφευρίσκει, προσεγγίζοντας τη λεπτή γραμμή μεταξύ της παρατήρησης και της ενδοσκόπησης.

Η Μαρία Γιαγιάννου στη σπονδυλωτή της νουβέλα Μπαλαντέρ - Μια ερωτική εξτραβαγκάντσα (εκδ. Μελάνι) καταπιάνεται με το τεράστιο θέμα του απόλυτου έρωτα. Να χάνεσαι μέσα στον άλλον και να ξαναβγαίνεις στην επιφάνεια ένας νέος άνθρωπος. Γεμάτος αδυναμίες και ομολογίες πίστης και αγάπης.

Η συλλογή διηγημάτων του Παναγιώτη Γούτα Τζαζ, παθήσεις και άλλα τινά (εκδ. Κέδρος) καλύπτει μια μεγάλη δημιουργική περίοδο του συγγραφέα που ξεκινά από το 1989 και φτάνει μέχρι το 2014. Ιστορίες για ανθρώπους της διπλανής πόρτας, για τα πάθη, τον έρωτα, τις γυναίκες. Μα πάνω απ’ όλα για τη μεγάλη αγάπη του συγγραφέα, την τζαζ, η οποία δίνει τον τόνο και δημιουργεί ατμόσφαιρα.

Συλλογή διηγημάτων είχαμε φέτος και από την Αρχοντούλα Διαβάτη, με τίτλο Σκουλαρίκι στη μύτη (εκδ. Νησίδες). Ήρωες και ιστορίες καθημερινές. Μέσα από τη ματιά της συγγραφέως παρακολουθούμε τις διαδρομές τους, τις συναντήσεις τους και τις μοναχικές τους πορείες.

Ο Κώστας Κατσουλάρης κυκλοφόρησε συλλογή με τέσσερα εκτενή διηγήματα και τίτλο Νυχτερινό ρεύμα (εκδ. Πόλις). Οι τέσσερις ιστορίες τοποθετούνται όλες στο κέντρο της Αθήνας (Εξάρχεια, Κολωνάκι, Μετς, Κυψέλη) με ήρωες καθημερινούς ανθρώπους που ψάχνουν απαντήσεις σε θεμελιώδη υπαρξιακά ερωτήματα.

Η Έλενα Μαρούτσου με τη συλλογή διηγημάτων της Οι χυδαίες ορχιδέες (εκδ. Κίχλη) εμπλέκει στις ιστορίες της ήρωες ή απογόνους ηρώων από άλλα βιβλία. Η κόρη και η εγγονή της Λαίδης Τσάτερλυ αποτελούν τον συνδετικό κρίκο στις περισσότερες ιστορίες του βιβλίου. Ιστορίες που διακρίνονται από αφηγηματική άνεση, καθαρά και ωραία ελληνικά και πολλές ψυχαναλυτικές προεκτάσεις.

Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης ήταν και φέτος πολυγραφότατος και δημιουργικός. Ξαναείδε και επανακυκλοφόρησε το βιβλίο του Κόκκινες νύχτες (εκδ. Γαβριηλίδη) αλλά και μόλις εξέδωσε την Πλατεία Παπαδιαμάντη (εκδ. Μωβ Σκίουρος) καθώς και το λεύκωμα Hidden Track/Οι κόγχες της πόλης (εκδ. Γαβριηλίδη), σε συνεργασία με τη φωτογράφο Μαρίλη Ζάρκου.

Αναμένοντας το νέο μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου φέτος επανεκδόθηκαν και ξανακυκλοφόρησαν παλαιότερά της πεζογραφικά βιβλία με νέα εξώφυλλα. Τα μυθιστορήματα Λίγο από το αίμα σου και Υπόγειος ουρανός καθώς και η επιστολική νουβέλα Γράμμα από την Αλάσκα. Όλα από τις εκδόσεις Πατάκη.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.