Ca ira700

Για την παράσταση πολιτικού στοχασμού «Όλα θα πάνε καλά - Το τέλος του Λουδοβίκου» του Ζοέλ Πομερά με την οποία «άνοιξε» η φετινή σεζόν στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Του Νίκου Ξένιου

Μετά από τον Βίκτωρα Ουγκό, τον Κάρολο Μαρξ, τους ιστορικούς Ζιλ Μισελέ και Φρανσουά Φιρέ, τους σκηνοθέτες αδελφούς Ταβιάνι και Αριάν Μνουσκίν, ο Ζοέλ Πομερά έρχεται να θέσει επί σκηνής τους προβληματισμούς του για τη γαλλική επανάσταση του 1789 στην παράστασή του Όλα θα πάνε καλά - Το τέλος του Λουδοβίκου [1], σχολιάζοντας τη σύγχρονη κρίση των δημοκρατικών θεσμών. Πώς πραγματοποιείται η δύσκολη εγκατάλειψη των προνομίων, πώς ξεκινά το μάθημα της Δημοκρατίας, πώς οικοδομείται μια δικαιότερη κοινωνία; Ποιες είναι οι νέες πολιτικές «αναπαραστάσεις», πόσο νόμιμη είναι η εξουσία, πώς είναι η νέα συνοίκηση των κοινωνικών τάξεων; Πώς χρησιμοποιούνται οι λέξεις «λαός», «πατριώτης» και «επανάσταση» στις μέρες μας; Ένα κείμενο που γράφτηκε μαζί με τους ηθοποιούς, αρχεία που συλλέχθηκαν και συζητήσεις που συνεχίζουν να διεξάγονται συνθέτουν το «Τέλος του Λουδοβίκου»: το φετινό πανηγυρικό άνοιγμα της θεατρικής σεζόν της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, με μια παράσταση-ορόσημο που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ.

Τραγικωμωδία σε τρεις πράξεις

Η διχογνωμία και η αμφιβολία κυριαρχούν, ένας ομιλητής κάνει θεωρητικές αναφορές στην Ιστορία, στη Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και στην παραβίασή της, όντας παράλληλα τελείως ανεδαφικός και αποκομμένος από την πραγματικότητα. 

Βρισκόμαστε στις Βερσαλλίες, κεκλεισμένων των θυρών, στη συνέλευση των «Γενικών Τάξεων» (États généraux): η οικονομική κρίση βρίσκεται στο κορύφωμά της, η χώρα στα πρόθυρα της οριστικής χρεωκοπίας, ο βασιλεύς προχωρεί σε εξωφρενικούς δανεισμούς, οι πολιτικοί σαρκάζουν ή επικροτούν και ο λαός καλείται να συνεδριάσει ως «Τρίτη Τάξη» (Tiers Etat), όμως χωριστά από τις προνομιούχες δύο άλλες τάξεις, τους Ευγενείς (Noblesse) και τον Κλήρο: η αίσθηση είναι πως βρίσκεσαι σε κάποια press conference της σημερινής τρόικας. Η διχογνωμία και η αμφιβολία κυριαρχούν, ένας ομιλητής κάνει θεωρητικές αναφορές στην Ιστορία, στη Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων και στην παραβίασή της, όντας παράλληλα τελείως ανεδαφικός και αποκομμένος από την πραγματικότητα. Λίγο μετά, όταν τα πράγματα αρχίζουν να «σφίγγουν», οι αναφορές στο χάος της τρομοκρατίας κυριαρχούν στην αίθουσα, ενώ οι μισοί ηθοποιοί του θιάσου κάθονται ανάμεσα στο κοινό σχολιάζοντας, χειροκροτώντας και γιουχάροντας: η αίσθηση είναι πως βρίσκεσαι σε γενική φοιτητική συνέλευση ελληνικού Πανεπιστημίου της δεκαετίας του ’80.

Και, ενώ η συνέλευση της τρίτης τάξης (που τώρα μετονομάζεται σε AssembléNationale Législative) μπλοκάρεται από τις παρεμβολές των θεατρίνων της πολιτικής, οι θεατές αντιλαμβάνονται τους ελιγμούς των ευγενών και της Εκκλησίας: η Πρώτη Εθνοσυνέλευση μετατρέπεται, ουσιαστικά, σε δικαστήριο, όπου οι εξτρεμιστές συνθλίβουν τους μετριόφρονες, όπως συνέβη και στην αρχαία Αθήνα των Τριάκοντα Τυράννων. Η Τρίτη Τάξη δηλώνει πως δεν θα συνεχίσει τις νομοθετικές της εργασίες, γιατί δεν θέλει, συνεχίζοντας, να νομιμοποιήσει τους ελιγμούς των άλλων δύο, κυρίαρχων τάξεων, που είναι και ολιγαριθμότερες. Τότε φτάνουν, huis clos, τα νέα για τη χαοτική κατάσταση στα faubourgs του Παρισιού, για την κακουργή δράση των λαϊκών στρωμάτων, για τις αυτόκλητες γκιλοτίνες και για την έλλειψη ελέγχου των sans-culottes. Εγείρονται κλασικά ερωτήματα ηθικής τάξεως που θα εγείρονταν και σε κάθε σύγχρονη πολιτική αναταραχή. Μια ισπανόφωνη (ίσως καταλανή;) δημοσιογράφος προσπαθεί να κάνει την πανηγυρική αναμετάδοση του λόγου του βασιλέως και είναι φιλοβασιλική σε κωμικό βαθμό, ή θα μπορούσε να εργάζεται στο CNN, ενώ το ψεύδος και το «στήσιμο» της μετάδοσης παραπέμπει αυτόματα στον πρόσφατο αυταρχισμό που επέδειξε στη Βαρκελώνη το καθεστώς Ραχόι.

Ο αδιαπραγμάτευτος βασιλεύς

Τα κλισέ περί Γαλλικής Επανάστασης καταρρίπτονται, ο θεατής διερωτάται ποια παράμετρο αγνόησε, ποιαν απέκλεισε, ποιαν προσέθεσε στην τελείως παραποιημένη προσωπική του καταγραφή των εννοιών. Ποιες υπεραπλουστευτικές «ευκολίες» επιστράτευσε στην ερμηνεία του και υπό το κράτος ποιων ιδεολογιών κατέγραψε τα γεγονότα. Όλα είναι ρευστά, και αυτό ο Πομερά το κάνει σκόπιμα. Στο δεύτερο μέρος, το σκηνικό του Ερίκ Σουαγιέ μάς μεταφέρει στην καρδιά του Παρισιού. Η Assemblée, τώρα υπό την ονομασία Assemblée Constituante, συντάσσει το Σύνταγμα της πρώτης γαλλικής δημοκρατίας, ενώ το επισιτιστικό πρόβλημα κορυφώνεται και ο λαός είναι έξαλλος. Οι αριστοκράτες εκχωρούν τα δικαιώματά τους, οι παριζιάνοι παίρνουν τα όπλα και επιτίθενται στη Βαστίλλη. Βρισκόμαστε, υπό μιαν έννοια, στο μείζον γεγονός που κατέγραψε η Ιστορία. Στο quartier του Λούβρου ο αιθεροβάμων Λουδοβίκος ο 14ος και η πληγείσα από τον θάνατο του γιου της Μαρία Αντουανέττα επιχειρούν να έρθουν σε επαφή με την «πραγματική ζωή», συναντώντας εκπροσώπους του λαού, ενώ οι Ευγενείς καλούν σε αντεπανάσταση, επικαλούμενοι ασαφείς, νεφελώδεις αρχές, τον Θεό, τον Βασιλέα, το ancient régime. Σύσσωμα η γαλλική κοινωνία ενσαρκώνεται μπροστά στα μάτια μας: το αίμα κυλά κάτω από τη γκιλοτίνα αλλά... όλα για όλα: ο Βασιλεύς παραμένει Βασιλεύς! Το ίνδαλμά του δεν χλωμιάζει, ο λαός έχει ανάγκη τον «μεγάλο Πατέρα βασιλιά», τη στοργή του, την αγκαλιά του. Η ιστορία δεν διδάσκει τίποτε απολύτως.

Ca ira

Το «φαντασιακό» των μαζών καθορίζει το επαναστατικό προτσές, ενώ οι δεκατέσσερεις χαρακτήρες του δράματος παραμένουν ανώνυμοι, ή χάνονται μέσα στο πλήθος των κομπάρσων, με αλλαγμένα ονόματα. Εκπληκτικοί ηθοποιοί σε ένα αγώνα δρόμου τεσσεράμιση ωρών: ο έξοχος Υβαίν Ζουιγιάρ ως Λουδοβίκος, η Αν Ροζέ ως Μαρία Αντουανέττα, η Ανιές Μπερτόν ως η Ελιζαμπέτ, αδερφή του έκπτωτου βασιλιά, ο Γιανίκ Τσουαρά ως Πρωθυπουργός, ο Αντονί Μορώ ως εκπρόσωπος της Τρίτης Τάξης. Ο Μαρά, ο Κοντορσέ, ο Μιραμπό, οι «πόζες» τους, η ιδεολογία τους, οι αμφιβολίες που τους διακατέχουν, καλύπτονται πίσω από επινοημένα επίθετα. Να είναι ο Κύριος Ντιπόν ένας Ροβεσπιέρος; Γίνεται, επί σκηνής, το έλα να δεις. Σηκώνονται ευγενείς κυρίες και σαρκάζουν τα επαναστατικά ήθη. «Φακελώνονται» οι διαφωνούντες μετριοπαθείς με την κατηγορία και τη ρετσινιά του «αντεπαναστάτη», κάνοντας αυτόματο συνειρμό με τα της Ρωσικής Επανάστασης του 1917. Στο κέντρο της σκηνής, η ρητορική του κάθε ομιλητή έρχεται αντιμέτωπη με τη μάζα των θεατών, που επανεπινοούν με χιούμορ το ξεχασμένο Κοινωνικό Συμβόλαιο του Διαφωτισμού. Ιδού η πραγματική διαδραστικότητα μιας παράστασης: Να γίνω μέλος της άχρονης αυτής Εθνοσυνέλευσης; Να σηκώσω το χέρι μου και να ψηφίσω; Να χειροκροτήσω μαζί με τους ηθοποιούς που με το χειροκρότημά τους εκφράζουν την άποψή μου; Να γιουχάρω τις τοποθετήσεις που με εκνευρίζουν;

Το θέατρο επανεφευρίσκει τις έννοιες

Αναπαριστώντας στο παρόν μιαν επανασταστική στιγμή του παρελθόντος που καθόρισε τη νεώτερη Ιστορία και ιστορική μνήμη των λαών της Ευρώπης και επιστρατεύοντας τους ρητορικούς λόγους του Μαρά, του Ροβεσπιέρου, του Κοντορσέ, ο Πομερά κομίζει μια συγκεκριμένη εικόνα των κοινωνικοπολιτικών αλλαγών που υπόκειται σε συζήτηση και είναι διαμορφώσιμη.

Βασικό κείμενο που χρησίμευσε στον Πομερά είναι το βιβλίο του σοβιετικού συγγραφέα Αντρζέι Πλατόνοφ: «Αφηγήσεις και παραμύθια της παιδικής ηλικίας». «Είναι ένα έργο που περιγράφει την επαναστατική διαδικασία από τις απαρχές της με την οικονομική κρίση και τη Συνέλευση του 1787 μέχρι την άνοδο της Αντεπανάστασης του 1791», δηλώνει ο σπουδαίος σκηνοθέτης σε συνέντευξή του. Αναπαριστώντας στο παρόν μιαν επανασταστική στιγμή του παρελθόντος που καθόρισε τη νεώτερη Ιστορία και ιστορική μνήμη των λαών της Ευρώπης και επιστρατεύοντας τους ρητορικούς λόγους του Μαρά, του Ροβεσπιέρου, του Κοντορσέ, ο Πομερά κομίζει μια συγκεκριμένη εικόνα των κοινωνικοπολιτικών αλλαγών που υπόκειται σε συζήτηση και είναι διαμορφώσιμη. «Μέσα στους ίδιους τους μηχανισμούς της δημοκρατικής διαδικασίας», σχολιάζει, «υπάρχει ένα έντονο αίσθημα κενού: στην προκειμένη περίπτωση είναι η απουσία της φιγούρας του βασιλιά, του οποίου τον θάνατο, κατά τη γνώμη μου, δεν τον θέλησαν οι λαϊκές μάζες! Στην περίοδο της Τρομοκρατίας αυτό το κενό πήρε φαντασιακές, συναισθηματικές, συλλογικές διαστάσεις: ο Βασιλιάς δεν υπάρχει πια! Προσπάθησα, λοιπόν, να επανεπινοήσω αυτό το κενό, βάζοντας στη θέση του, διαδοχικά, τις φιγούρες του Ναπολέοντα και του Ντε Γκωλ» [1]

Ως συγγραφέας/δραματουργός ο Πομερά παρατηρεί τους μηχανισμούς που οδηγούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές, ξαναδίνοντας τον λόγο στις γυναίκες, ενώ ως σκηνοθέτης υπογραμμίζει τη συλλογικότητα της πολιτικής πράξης, βάζοντας τον «χορό» του λαού να διαπνέεται από δημοκρατικά ένστικτα, ντυμένος με σύγχρονα κοστούμια. Ως αρχαιολόγος και ως αρχειολόγος ταυτόχρονα, συνεργάζεται με τη δραματουργό Μαριόν Μπουντιέ και τον νέο ιστορικό της συγκεκριμένης περιόδου Γκιγιώμ Μαζό. Με την ακαδημαϊκή έρευνα από πίσω, αυτή η από σκηνής διατριβή παίρνει ουσιαστικές διαστάσεις. Όλες οι εποχές συρρέουν στο έργο αυτό. Ο θεατής γίνεται αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας συγκρουσιακών καταστάσεων που καθορίζουν αυτές τις σπάνιες ιστορικές στιγμές, αλλά επικαιροποιούνται στη «ρευστοποίηση» των πολιτικών αξιών της σύγχρονης Ευρώπης. Οι λέξεις συνιστούν την πεμπτουσία των γεγονότων, ώστε «η κρίση του θεατή να παραμένει εκκρεμής» [2], ενώ οι σύγχρονοι πολιτικοί κωφεύουν στα μεγάλα προβλήματα των μαζών. Διερωτάται κανείς εάν αυτήν την εκπληκτική θεατρική δημιουργία θα τη διαδεχθεί μια παράσταση για την περίοδο από το 1788 ως το 1795, ως την πτώση του Ροβεσπιέρου. Ή ίσως για την περίοδο 2015-2017, όπου η πέμπτη γαλλική δημοκρατία δείχνει να περνά στη μεταμοντέρνα της φάση. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια αρχαιοελληνική τραγωδία που έχει αυτόν τον σαρκαστικό τίτλο: «Ca ira» [3]. Ca ira? Όχι βέβαια! Rien ne va plus!

 * Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.

 

[1] «Φιλοδοξία μου ήταν να καταδείξω ένα πολιτικό προτσές, να περιγράψω χωρίς προκαταλήψεις μια πολιτική πράξη και να προβάλω αντίσταση στην τάση μου να εμπλέκομαι προσωπικά». (Joel Pommerat)
[2] Η έκφραση είναι της Μαριόν Μπουντιέ, αντλημένη από μια συζήτηση των ιστορικών Πατρίκ Μπουσερόν και Σοφί Ουάνιτς με τον Γκιγιώμ Μαζό που αφορούσε την αλληλεπίδραση Ιστορίας και Θεάτρου. («Usages de l’histoire, fétiches de la Révolution. Retour sur Ça ira - Fin de Louis de Joël Pommerat»).
[3] Ο τίτλος «Ca ira» αναφέρεται στο ομώνυμο λαϊκό επαναστατικό τραγούδι-σύμβολο της Γαλλικής Επανάστασης, με γνωστότερη από τις κατοπινές εκτελέσεις εκείνη της Εντίτ Πιαφ για την ταινία του Σασά Γκιτρί «Αν μιλούσαν οι Βερσαλλίες».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Οι Τσέντσι» του Π. Μπ. Σέλλεϋ σε σκηνοθεσία Μαριλίτας Λαμπροπούλου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (κριτική) – Ένα έργο φεμινιστικό και βέβηλο

«Οι Τσέντσι» του Π. Μπ. Σέλλεϋ σε σκηνοθεσία Μαριλίτας Λαμπροπούλου στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (κριτική) – Ένα έργο φεμινιστικό και βέβηλο

Για τους «Τσέντσι», του Π. Μπ. Σέλλεϋ, σε σκηνοθεσία Μαριλίτας Λαμπροπούλου που ανέβηκε στην αίθουσα «Ω» του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Kεντρική εικόνα: © Μαρίζα Καψαμπέλη.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Την τραγωδία «ήρεμ...

Ένα ξεχωριστό «Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας» από την ομάδα Loxodox στο ΠΛΥΦΑ

Ένα ξεχωριστό «Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας» από την ομάδα Loxodox στο ΠΛΥΦΑ

Ο ιστορικός χώρος της αρχαίας Αθήνας «συνομιλεί» αρμονικά με τη μαγική νύχτα των Αγγλοσαξόνων, όπως τη συνέθεσε ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Κεντρική εικόνα: © Sabrina Brodescu.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Η ομάδα Loxodox είναι ιδέα της Μαρίζας Θεοφυλακτοπού...

«Το σώμα της γυναίκας ως πεδίο μάχης» και «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα» (κριτική): Δύο σημαντικά έργα του Ματέι Βίσνιεκ στις αθηναϊκές σκηνές

«Το σώμα της γυναίκας ως πεδίο μάχης» και «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα» (κριτική): Δύο σημαντικά έργα του Ματέι Βίσνιεκ στις αθηναϊκές σκηνές

Για τις παραστάσεις «Το σώμα της γυναίκας ως πεδίο μάχης» στο θέατρο «Χώρος» και «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», στο Θέατρο Μπέλλος, και τα δύο του Γαλλορουμάνου θεατρικού συγγραφέα, ποιητή και δημοσιογράφου Ματέι Βίσνιεκ. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Το σώμα της γυναί...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ