Tο ελληνικό βιβλίο στην 70ή ΔΕΒ Φρανκφούρτης από τις 10 μέχρι τις 14 Οκτωβρίου 2018.
Επιμέλεια: Λεωνίδας Καλούσης
Περισσότεροι από 1.000 τίτλοι βιβλίων από 40 και πλέον εκδότες θα προβληθούν φέτος από το Ελληνικό Περίπτερο στην 70ή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, τη σημαντικότερη διεθνή έκθεση βιβλίου σε όλο τον κόσμο, που πραγματοποιείται από 10 έως 14 Οκτωβρίου, με κεντρικό σύνθημα «Ιδέες που κινούν τον κόσμο» και τιμώμενη χώρα τη Γεωργία. Η συγγραφέας Μάρω Δούκα είναι η επίσημη προσκεκλημένη της ελληνικής συμμετοχής, που διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, με την υποστήριξη του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και σε συνεργασία με τους Έλληνες εκδότες, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στη Φρανκφούρτη και το γραφείο ΕΟΤ Φρανκφούρτης.
Η ελληνική παρέμβαση περιλαμβάνει ειδική θεματική βιβλιοθήκη στο Ελληνικό Περίπτερο με επιλεγμένα βιβλία για το προσφυγικό και τη μετανάστευση, μια συζήτηση («Εναλλασσόμενες Πατρίδες: Η δημοκρατία το 21ο αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών») αλλά και φωτογραφική έκθεση («Δρόμοι Επιβίωσης») σε κεντρικούς χώρους που παραχωρεί η 70ή ΔΕΒ Φρανκφούρτης στην ελληνική αποστολή.
Επιπλέον, η ελληνική παρουσία στη Φρανκφούρτη –η πιο πολύπλευρη, σύνθετη σε είδη εκδηλώσεων και παρεμβατική από το 2001, όταν η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα–, αυτή τη φορά εστιάζει με ένα τριπλό αφιέρωμα-παρέμβαση στο καίριο ζήτημα της μετανάστευσης και του προσφυγικού στην Ευρώπη, σε συνέχεια ενός από τους βασικούς θεματικούς άξονες των δύο τελευταίων Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου Θεσσαλονίκης («Η προσφυγική εμπειρία»), αφιέρωμα το οποίο εναρμονίζεται και με την κεντρική εκστρατεία της φετινής ΔΕΒ Φρανκφούρτης για τα ανθρώπινα δικαιώματα («I’m on the same page»), που διοργανώνεται σε συνεργασία με την Ένωση Γερμανών Εκδοτών και Βιβλιοπωλών με αφορμή την εβδομηκοστή επέτειο από την Οικουμενική Διακήρυξη του ΟΗΕ. Ειδικότερα, η ελληνική παρέμβαση περιλαμβάνει ειδική θεματική βιβλιοθήκη στο Ελληνικό Περίπτερο με επιλεγμένα βιβλία για το προσφυγικό και τη μετανάστευση, μια συζήτηση («Εναλλασσόμενες Πατρίδες: Η δημοκρατία το 21ο αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών») αλλά και φωτογραφική έκθεση («Δρόμοι Επιβίωσης») σε κεντρικούς χώρους που παραχωρεί η 70ή ΔΕΒ Φρανκφούρτης στην ελληνική αποστολή.
Στη φετινή ΔΕΒ Φρανκφούρτης, με δική τους βιβλιοθήκη στο Ελληνικό Περίπτερο (E133 - Hall 5.1) συμμετέχουν 18 εκδότες (Άγρα, Αιώρα, Ενάλιος-Ωκεανός, Εστία, Ίκαρος, iWrite, Καστανιώτης, Κόκκινη Κλωστή Δεμένη, Μέλισσα, Μεταίχμιο, Μίνωας, Volatilium/Νεφέλη, Παπαδόπουλος, Πατάκης, Συμπαντικές Διαδρομές, Cube Art Edition, Romiosini/Κέντρο Νέου Ελληνισμού-CeMoG, University Studio Press), οι οποίοι μαζί με τα πρακτορεία πνευματικών δικαιωμάτων Ersilia και Iris συμμετέχουν ενεργά σε μια νέα δυναμική παρουσία του ελληνικού βιβλίου εκτός συνόρων. Στο Ελληνικό Περίπτερο συμμετέχουν επίσης με το δικό τους ενημερωτικό υλικό η 16η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (που θα πραγματοποιηθεί στις 9 με 12 Μαΐου 2019), η Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου (που ανακηρύχτηκε από την UNESCO και συνεχίζεται έως τις 22 Απριλίου 2019) και η Εταιρεία Συγγραφέων.
Σύγχρονη πεζογραφία, παιδικό και εφηβικό βιβλίο, ποίηση, δοκίμιο, λευκώματα, εκδόσεις μουσείων, τέχνης, αρχιτεκτονικής και γαστρονομίας, μέθοδοι εκμάθησης ελληνικής γλώσσας, μεταφρασμένα ελληνικά βιβλία, αλλά και έργα που διακρίθηκαν στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2016, αποτελούν τις βασικές θεματικές που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του Ελληνικού Περιπτέρου στη Φρανκφούρτη.
Επιπλέον, η παρουσία του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό αποτυπώνεται σε Κατάλογο μεταφρασμένων ελληνικών βιβλίων για το 2017-2018, όπου παρουσιάζονται βιβλία για παιδιά και για ενήλικες, πάνω από 60 Ελλήνων συγγραφέων, που εκδόθηκαν από 16 ελληνικούς εκδοτικούς οίκους (Άγκυρα, Άγρα, Εστία, Καπόν, Καστανιώτης, Κέδρος, Κίχλη, Κόκκινη Κλωστή Δεμένη, Μελάνι, Νεφέλη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Παπαδόπουλος, Πατάκης, Πόλις, Σαιξπηρικόν, Ψυχογιός) και έχουν ήδη μεταφραστεί και κυκλοφορήσει σε χώρες εντός και εκτός Ευρώπης. Ξένοι εκδότες που ενδιαφέρονται να έρθουν σε επαφή με Έλληνες συναδέλφους τους, μπορούν να συμβουλεύονται τον ηλεκτρονικό κατάλογο www.greekbookpublishing.org, που φιλοξενείται στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.
Αναλυτικότερα, στον φετινό Κατάλογο παρουσιάζονται:
Μετανάστευση & Προσφυγικό: Ένα πολύπλευρο αφιέρωμα
Στην 70ή ΔΕΒ Φρανκφούρτης, με αφορμή την 70ή επέτειο από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ το 1948, πρωταγωνιστεί η εκστρατεία «I’m on the same page» με στόχο την ευαισθητοποίηση γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα ως θεμέλιο των δημοκρατικών κοινωνιών.
Μετανάστευση και προσφυγικό αποτελούν κατεξοχήν διεθνή θέματα. Συχνά εντούτοις ο δημόσιος διάλογος συρρικνώνεται σε τοπικό επίπεδο, ενώ στο όνομα της ασφάλειας αμφισβητούνται θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Στην 70ή ΔΕΒ Φρανκφούρτης, με αφορμή την 70ή επέτειο από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ΟΗΕ το 1948, πρωταγωνιστεί η εκστρατεία «I’m on the same page» με στόχο την ευαισθητοποίηση γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα ως θεμέλιο των δημοκρατικών κοινωνιών, που διοργανώνει η Ένωση Γερμανών Εκδοτών και Βιβλιοπωλών, σε συνεργασία με τη ΔΕΒ Φρανκφούρτης, το ARTE, το ZDF και το DER SPIEGEL, και με την υποστήριξη του ΟΗΕ και της Διεθνούς Αμνηστίας. Η ελληνική συμμετοχή εστιάζεται στο καίριο ζήτημα της μετανάστευσης και του προσφυγικού στην Ευρώπη, με ένα τριπλό αφιέρωμα-παρέμβαση:
Έκθεση Φωτογραφίας: «Δρόμοι Επιβίωσης»
Σε πολύ κεντρικό σημείο του εκθεσιακού χώρου θα παρουσιαστεί στη ΔΕΒ Φρανκφούρτης η φωτογραφική έκθεση «Δρόμοι Επιβίωσης», που οργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία σε συνεργασία με την Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, και αποτυπώνει στιγμές από τη μακρά και δύσκολη πορεία που ακολούθησαν οι πρόσφυγες από τις εμπόλεμες ζώνες της Μέσης Ανατολής προς την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Βραβευμένοι Έλληνες και ξένοι, φωτορεπόρτερ ακολούθησαν τους πρόσφυγες σε διάφορα στάδια της μεγάλης τους δοκιμασίας στους «δρόμους επιβίωσης». Οι περισσότερες φωτογραφίες προέρχονται από το ελληνικό τμήμα της διαδρομής την περίοδο 2015-2016, όταν η συχνότητα και οι αριθμοί των προσφυγικών ροών στην περιοχή είχαν κορυφωθεί. Η έκθεση παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2016 στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής, ενώ έκτοτε μεταφέρθηκε στη Δράμα, στον Πειραιά, στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην Καβάλα και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες.
Συζήτηση: «Εναλλασσόμενες Πατρίδες: Η δημοκρατία τον 21ό αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών»
Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία διοργανώνει μια συζήτηση με θέμα «Εναλλασσόμενες Πατρίδες: Η δημοκρατία τον 21ό αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών», το Σάββατο 13 Οκτωβρίου, 17:00-18:00 (International Stage A128, Hall 5.1).
Στη συζήτηση συμμετέχουν η συγγραφέας Μάρω Δούκα, ο Θοδωρής Καραγιαννίδης, εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, πρώην συντονιστής εκπαίδευσης προσφύγων στο κέντρο φιλοξενίας της Softex (Bόρεια Eλλάδα), ο Κωστής Παπαϊωάννου, τ. πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και η δεκαεπτάχρονη πρόσφυγας από τη Συρία Ola Alhaj –που διέφυγε το 2016 από την εμπόλεμη ζώνη με τη μητέρα της μέσω Τουρκίας, παρέμεινε επί ένα έτος σε καταυλισμό της Θεσσαλονίκης και τώρα ζει στο Αννόβερο της Γερμανίας– την οποία θα συνοδεύει ο αδελφός της Ali Alhaj.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση θα απευθύνει η Νίκη Μαρωνίτη, γενική γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας στο Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει ο Μανώλης Πιμπλής, διευθυντής της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Θεματική βιβλιοθήκη: «Imagine All the People - Επιλεγμένα βιβλία Ελλήνων συγγραφέων για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες»
Φέτος στο Ελληνικό Περίπτερο θα παρουσιαστεί μια αντιπροσωπευτική συλλογή 61 βιβλίων κάθε είδους (λογοτεχνία, δοκίμια, παιδικά βιβλία, άλμπουμ, κ.ά.) από 19 εκδότες, σχετικά με το ζήτημα των προσφύγων και της μετανάστευσης.
Φέτος στο Ελληνικό Περίπτερο θα παρουσιαστεί μια αντιπροσωπευτική συλλογή 61 βιβλίων κάθε είδους (λογοτεχνία, δοκίμια, παιδικά βιβλία, άλμπουμ, κ.ά.) από 19 εκδότες, σχετικά με το ζήτημα των προσφύγων και της μετανάστευσης:
Σε σχέση με τα ζητήματα αυτά, η ελληνική λογοτεχνία, το δοκίμιο και το παιδικό βιβλίο αναδεικνύουν το πνεύμα ευαισθησίας, φιλοξενίας, ανοχής το οποίο επέδειξε και ο ελληνικός λαός στη μεγάλη του πλειοψηφία αυτά τα χρόνια. Ίσως ακριβώς γιατί το ελληνικό βιβλίο έμοιαζε σαν έτοιμο από καιρό.
Αφιέρωμα στη συγγραφέα Μάρω Δούκα
Το έργο της, που από τα πρώτα βήματα ανέδειξε η κριτική, ανιχνεύει κρυμμένες κοινωνικές συμπεριφορές και αποσιωπημένες όψεις της Ιστορίας, φωτίζοντας κριτικά το παρόν και το παρελθόν με ευαίσθητο και οξύ βλέμμα.
Επίσημη προσκεκλημένη της ελληνικής συμμετοχής στη φετινή ΔΕΒ Φρανκφούρτης είναι η Μάρω Δούκα, μια από τις σημαντικότερες συγγραφικές φωνές της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, που κατάφερε να συγκροτήσει μυθιστορηματικά στοιχεία ταυτότητας της σύγχρονης Ελλάδας. Το έργο της, που από τα πρώτα βήματα ανέδειξε η κριτική, ανιχνεύει κρυμμένες κοινωνικές συμπεριφορές και αποσιωπημένες όψεις της Ιστορίας, φωτίζοντας κριτικά το παρόν και το παρελθόν με ευαίσθητο και οξύ βλέμμα.
Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει τη συγγραφέα Μάρω Δούκα σε δύο εκδηλώσεις: Την Παρασκευή 12 Οκτωβρίου, 16:30-18:00, στην εκδήλωση «Στις γραμμές του μύθου και της Ιστορίας» στο Café Laumer (Bockenheimer Landstraße 67, Frankfurt), ιστορικό καφέ και αγαπημένο στέκι συγγραφέων και φιλοσόφων, όπου η συγγραφέας θα συνομιλήσει με τη δημοσιογράφο και κριτικό βιβλίου Μικέλα Χαρτουλάρη, και το Σάββατο 13 Οκτωβρίου, 17:00-18:00, στον εκθεσιακό χώρο της ΔΕΒ Φρανκφούρτης (International Stage A128, Hall 5.1) στη συζήτηση«Εναλλασσόμενες Πατρίδες: Η δημοκρατία τον 21ο αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών».
Βαλκανικό νουάρ, ποίηση, ελληνικό κρασί και ελληνογερμανικά… βλέμματα
«Η ελληνική γιορτή»
Την Πέμπτη 11 Οκτωβρίου, 16:00, το Ελληνικό Περίπτερο (Ε133- Hall 5.1) προσκαλεί το κοινό της 70ής ΔΕΒ Φρανκφούρτης σε μια συνάντηση γνωριμίας με Έλληνες συγγραφείς, εκδότες και λογοτεχνικούς πράκτορες, που θα πραγματοποιηθεί με την υποστήριξη του ΕΟΤ Φρανκφούρτης και των εταιρειών Corfu Foods Gmb H & Co. KG, Exis και Kosmidis Fisch & Feinkost Gmbh.
Βαλκανικό νουάρ: Μια νέα τάση στην αστυνομική λογοτεχνία;
Την Παρασκευή 12 Οκτωβρίου, 12:00-13:00, στο Ελληνικό Περίπτερο (Ε133-Hall5.1), σύγχρονοι συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας, οι οποίοι συμμετείχαν στην ανθολογία BalkaNoir (Εκδόσεις Καστανιώτης, 2018), που αναδεικνύει τον δυναμισμό του βαλκανικού αστυνομικού αφηγήματος και προσφέρει ένα αποκαλυπτικό πανόραμα της σημερινής πραγματικότητας στα Βαλκάνια (Ελλάδα, Βουλγαρία, Κροατία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Τουρκία), συζητούν αν πρόκειται για μια νέα τάση στο χώρο της αστυνομικής λογοτεχνίας. Συμμετέχουν οι: Βασίλης Δανέλλης, συγγραφέας-επιμελητής της ανθολογίας BalkaNoir, Ρενάτο Μπράτκοβιτς, συγγραφέας-διοργανωτής του Διεθνούς Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας Alibi (Σλοβενία), Γιάννης Ράγκος, συγγραφέας-επιμελητής της ανθολογίας BalkaNoir, Ίβαν Σέρσεν, συγγραφέας-εκδότης (Κροατία) και Μπογκντάν Χριμπ, συγγραφέας-εκδότης (Ρουμανία).
«Το πρόσωπο του ελληνικού κρασιού»
Για το ελληνικό πρόσωπο του κρασιού, με αφορμή τη δίγλωσση έκδοση Πρόσωπα του ελληνικού κρασιού / Faces of Greek Wine (Εκδόσεις Νεφέλη & Fairead, 2018), θα συνομιλήσουν το Σάββατο 13 Οκτωβρίου, 13:00-15:00, στο Ελληνικό Περίπτερο (Ε133-5.1 Hall),οι Μαρία Τζίτζη, χημικός, οινολόγος, συγγραφέας του βιβλίου, Αγγελική Τσιόλη, σύμβουλος σε θέματα παραγωγής κρασιού, Wein-Plus, Αντώνιος Ασκητής, οινοχόος, Ανέστης Χαϊτίδης, οινολόγος, δημοσιογράφος, ιδιοκτήτης της εταιρείας Winehouse, Utz Graafmann, δημοσιογράφος σε θέματα κρασιού, διαχειριστής της ιστοσελίδας www.wein-plus.eu και Ilka Lindemann, μέλος της συντακτικής ομάδας Meiningers Weinwelt.
«Ποίηση με πείσμα»
Περισσότεροι από 50 ποιητές & ποιήτριες και πάνω από 100 ποιήματα στην ανθολογία «Ποίηση με πείσμα» της Μαρίας Τοπάλη (μετάφραση: Τόρστεν Ίσραελ) θέτουν προς συζήτηση ερωτήματα για τρεις διαστάσεις της ελληνόγλωσσης ποίησης του 21ου αιώνα: την πολιτική, την παγκόσμια και την καινοτόμο. Οι ανθολογούμενοι/ες ποιητές & ποιήτριες εμφανίζονται για πρώτη φορά στο γύρισμα του αιώνα, δηλαδή πολύ πριν εμφανιστεί η «κρίση», αλλά εν μέρει προεξοφλώντας την, ενώ προετοιμάζονται ίσως να αναμετρηθούν μαζί της.
Στην εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 13 Οκτωβρίου, 19:00-20:30, στο βιβλιοπωλείο Weltenleser (Oeder Weg 40, 60318, Frankfurt) θα μιλήσουν οι Μαρία Τοπάλη, ανθολόγος, ποιήτρια, Παυλίνα Μάρβιν, συγγραφέας και Τόρστεν Ίσραελ, μεταφραστής, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει ο Κώστας Κοσμάς, συντονιστής του Κέντρου Νέου Ελληνισμού (CeMoG) και υπεύθυνος των Εκδόσεων Romiosini.
«Πράκτορες του πλανήτη»: Παρουσίαση και παιδικό εργαστήριο
Οι μικροί επισκέπτες της ΔΕΒ Φρανκφούρτης καλούνται να λύσουν μυστήρια και να αναλάβουν αποστολές γεμάτες εκπλήξεις ανακαλύπτοντας τη σειρά βιβλίων Πράκτορες του πλανήτη (Εκδόσεις Μεταίχμιο) της Ελένης Ανδρεάδη, γνωρίζοντας τη συγγραφέα την Κυριακή 14 Οκτωβρίου, 10:30-11:30, στο Ελληνικό Περίπτερο (Ε133 - Hall 5.1).
Ελληνογερμανικά βλέμματα στη Λογοτεχνία και την Τέχνη
Δύο Έλληνες συγγραφείς και εκπαιδευτικοί που ζουν στη Γερμανία, ο Αριστείδης Αντονάς και ο Χρήστος Αστερίου, θα μιλήσουν στο Ελληνικό Περίπτερο (Ε133 - Hall 5.1) για το πώς βλέπουν την Ελλάδα σε σχέση με τη λογοτεχνία και τις τέχνες, με «γερμανικά» γυαλιά, αλλά και πώς κρίνουν το γερμανικό βλέμμα στα ελληνικά λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά πράγματα (Κυριακή 14 Οκτωβρίου, 12:30-14:00).