alt

Για το βιβλίο «Μέρα Νύχτα», στον οποίο περιλαμβάνονται οι δύο νουβέλες του Paul Auster «Ταξίδια στο σκριπτόριο» και «Άνθρωπος στο σκοτάδι» (μτφρ. Μαρία Ξυλούρη, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Τέσυς Μπάιλα

Ταξίδια στο σκριπτόριο και Άνθρωπος στο σκοτάδι είναι δύο μεταφυσικές νουβέλες του Πολ Όστερ, οι οποίες συστεγάζονται σε έναν τόμο με γενικό τίτλο «Μέρα νύχτα». Ο συγγραφέας, για μια ακόμη φορά, καταφεύγει στη δημιουργία ενός φανταστικού κόσμου, υπερβαίνοντας τον αφηγηματικό μύθο και την πλοκή, αναδεικνύοντας έτσι την ιδιοτυπία της γραφής του.

Η εγκιβωτισμένη ιστορία παίρνει τις διαστάσεις ενός λογοτεχνικού παιχνιδίσματος στο οποίο ο Όστερ ανακυκλώνει τη μια δυστοπική ιστορία μέσα στην άλλη και αποκαλύπτει την οδυνηρή αυτονόμηση των ηρώων που βιώνει ένας συγγραφέας. 

Ο εγκλεισμός των ηρώων, ο περίκλειστος χώρος στον οποίο καλούνται να επιβιώσουν είναι τυπικά χαρακτηριστικά των εμμονικών του αναφορών και συνθέτουν το αφηγηματικό γίγνεσθαι του συγγραφέα. Στο συγκεκριμένο βιβλίο δύο άντρες θα βρεθούν σε μια νέα πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα καφκικού τύπου. απομονωμένοι σε ένα δωμάτιο θα βιώσουν την εφιαλτική ετυμηγορία του παρελθόντος. 

Στην πρώτη νουβέλα «Ταξίδια στο σκριπτόριο», ο άντρας με το χαρακτηριστικό όνομα Μπλανκ ξυπνά σε ένα δωμάτιο. Η απώλεια μνήμης που έχει δεν τον βοηθά να κατανοήσει τη νέα αυτή κατάσταση και οι επισκέψεις από πρόσωπα που φαίνεται να έχουν παίξει κάποιο ρόλο στη ζωή του ή που ο ίδιος έχει επηρεάσει τη δική τους κατά το παρελθόν γίνονται η αφορμή για να προχωρήσει σε διαπιστώσεις συχνά αόριστες αλλά οδυνηρές. Στην πορεία ο αναγνώστης θα καταλάβει πως τα πρόσωπα αυτά είναι χαρακτήρες που δημιούργησε ο Όστερ σε βιβλία του. Ο κ. Μπλανκ βρίσκεται αιχμάλωτος ουσιαστικά στα χέρια τους. Έχουν αποτραβήξει τον δημιουργό στο δημιούργημά του. Κι εκεί προσδιορίζουν το μέλλον του. Αλλά ο Όστερ δεν σταματά εκεί. Αναγκάζει τον Μπλανκ να διαβάσει το χειρόγραφο ενός άλλου έγκλειστου, του Τζον Τρόσε – αναγραμματίζοντας το δικό του όνομα. Η εγκιβωτισμένη ιστορία παίρνει τις διαστάσεις ενός λογοτεχνικού παιχνιδίσματος στο οποίο ο Όστερ ανακυκλώνει τη μια δυστοπική ιστορία μέσα στην άλλη και αποκαλύπτει την οδυνηρή αυτονόμηση των ηρώων που βιώνει ένας συγγραφέας. 

Η δεύτερη νουβέλα έχει τον τίτλο «Άνθρωπος στο σκοτάδι». Ένας άνθρωπος μαστίζεται από αϋπνίες και καθώς δεν μπορεί να κοιμηθεί επινοεί ιστορίες με τη φαντασία του. Είναι ένας άνθρωπος που έχει χάσει τη γυναίκα του και την κόρη του και δέχεται τις επισκέψεις μόνο της εγγονής του. Ένας κριτικός λογοτεχνίας που θα ήθελε να είναι συγγραφέας και η εγκιβωτισμένη και πάλι ιστορία ενός ήρωα που τον επιστρατεύουν οι άλλοι ήρωες να σκοτώσει τον δημιουργό τους για να σταματήσει ο πόλεμος για τον οποίο γράφει εμπλέκονται στη σφαίρα της φαντασίας και αποκαλύπτουν τα όρια τα οποία υπάρχουν ανάμεσα στην πραγματική ζωή και στην επινοημένη. 

Και στις δύο περιπτώσεις η δημιουργία βρίσκεται αντιμέτωπη με το δημιούργημά της. Οι ήρωες, ένας συγγραφέας κι ένας κριτικός καταδιώκονται από τους ήρωες των δημιουργημάτων τους. Η εναγώνια πάλη μαζί τους, οδηγεί τον καθένα τους σε μια προσωπική αμφισβήτηση. Ο εγκλεισμός δημιουργεί τις τέλειες συνθήκες. Ο Όστερ βρίσκει έτσι την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα μοναδικά κλειστοφοβικό περιβάλλον συμβολίζοντας με αυτόν τον τρόπο τον ασφυκτικά μοναχικό κόσμο στον οποίο χρειάζεται να κινηθεί ένας δημιουργός, τη στενή σχέση που αναπτύσσει μέσα σ’ αυτόν με τους ήρωές του, αλλά και τον τρόπο που βρίσκεται αντιμέτωπος μαζί τους. Ο αναγνώστης διαπιστώνει την επώδυνη πραγματικότητα του δημιουργού, τα προσωπικά όρια των επιλογών του και αντιλαμβάνεται το πώς και σε ποιο βαθμό ένας δημιουργός μπορεί να κατανοήσει την αυτονόμηση και την ανεξαρτησία των ηρώων του. Κυρίως όμως συναισθάνεται την αγωνιώδη πορεία ενός συγγραφέα που αυτοπεριορίζεται μπροστά στο δημιούργημα και σταδιακά κυριεύεται από την αμφιβολία για την αξία του.

* Η ΤΕΣΥ ΜΠΑΪΛΑ είναι συγγραφέας. 
Τελευταίο της βιβλίο, το μυθιστόρημα «Τις νυχτες έπαιζε με τις σκιές» (εκδ. Ψυχογιός).


altΜέρα Νύχτα
Ταξίδια στο σκριπτόριο & Άνθρωπος στο σκοτάδι
Paul Auster
Μτφρ. Μαρία Ξυλούρη
Μεταίχμιο 2020
Σελ. 376, τιμή εκδότη €16,60

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ PAUL AUSTER

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ