alt

Για τα βιβλία του Γκέοργκ Ζίμελ «Μητροπολιτική αίσθηση – Οι μεγαλουπόλεις και η διαμόρφωση της συνείδησης. Κοινωνιολογία των αισθήσεων» (μτφρ. Ιωάννα Μεϊτάνη, εκδ. Άγρα) και «Η μόδα» (μτφρ. Κωνσταντίνος Βασιλείου, εκδ. Πλέθρον).

Του Μύρωνα Ζαχαράκη

Τι αντιπροσωπεύει η μόδα σε μια σύγχρονη κοινωνία; Τι σημαίνει η αστική ζωή για έναν σύγχρονο άνθρωπο; Ποιες συνέπειες έχει για την ποιότητα της ζωής του το γεγονός ότι ζει σε μια μεγαλούπολη; Πρόκειται για ζητήματα που έχει πραγματευτεί ο σημαντικός κοινωνιολόγος Γκέοργκ Ζίμελ, τρία σχετικά δοκίμια του οποίου μεταφράστηκαν και δημοσιεύτηκαν σχετικά πρόσφατα στη γλώσσα μας. Τα δύο από αυτά, Οι μεγαλουπόλεις και η διαμόρφωση της συνείδησης και Κοινωνιολογία των αισθήσεων, συνυπάρχουν στο βιβλίο με τον τίτλο Μητροπολιτική αίσθηση (εκδ. Άγρα),ενώ το δοκίμιο Η μόδα εκδόθηκε αυτοτελώς (εκδ. Πλέθρον). Έχει μάλιστα υποστηριχθεί ότι το πρώτο αποτελεί εισαγωγή στο δεύτερο. Πρόκειται για περιεκτικά και ευκολοδιάβαστα κείμενα που εκπλήσσουν με την οξυδέρκειά τους, παρόλο που έχουν γραφτεί έναν αιώνα πριν.

Δεν υπάρχει πιο άμεση και αμοιβαία μορφή επικοινωνίας των αισθήσεων από το αμοιβαίο κοίταγμα των ανθρώπων. Με τα μάτια δεν μπορούμε να «πάρουμε» κάτι δίχως ταυτόχρονα να «δώσουμε» κάτι. Γι’ αυτό όταν νιώθουμε ντροπή αποφεύγουμε να κοιτάξουμε τον άλλο.

Αρχικά, ο Ζίμελ, ο οποίος γεννήθηκε και έζησε στην καρδιά του εμπορικού κέντρου του Βερολίνου, ενδιαφέρεται για τη ζωή στις σύγχρονες μητροπόλεις, καθώς και τον ρόλο που παίζει μέσα σε αυτές η μόδα, η κοινωνική διαφοροποίηση και το χρήμα. Όπως και οι συνάδελφοί του Max Weber και Werner Sombart, ο Γερμανός κοινωνιολόγος συνδυάζει αποτελεσματικά την ψυχρή επιστημονική ανάλυση με τη χρήση γλαφυρών εικόνων. Ο Ζίμελ κάνει παρατηρήσεις πάνω στις ανθρώπινες αισθήσεις –όραση, ακοή και όσφρηση– και στον ρόλο που διαδραματίζουν για την κοινωνική συνοχή. Όπως παρατηρεί, δεν υπάρχει πιο άμεση και αμοιβαία μορφή επικοινωνίας των αισθήσεων από το αμοιβαίο κοίταγμα των ανθρώπων. Με τα μάτια δεν μπορούμε να «πάρουμε» κάτι δίχως ταυτόχρονα να «δώσουμε» κάτι. Γι’ αυτό όταν νιώθουμε ντροπή αποφεύγουμε να κοιτάξουμε τον άλλο: ελπίζουμε έτσι ότι θα κρύψουμε ένα μέρος του εαυτού μας. Το πρόσωπο είναι, όπως χαρακτηριστικά λέει ο Ζίμελ, «το σύμβολο όλων αυτών που φέρει το άτομο ως προϋπόθεση της ζωής του, στο πρόσωπο έχει αποτεθεί ό,τι έχει κατακαθίσει από το παρελθόν στον πυθμένα της ζωής του και έχει χαραχτεί μέσα του μόνιμα».

Αντίθετα με την όραση, που μας προσφέρει το παρελθόν του ατόμου καθώς κοιτάμε το πρόσωπό του, η ακοή μάς δίνει το άμεσο παρόν της φωνής του, με όλες τις στιγμιαίες ιδιαιτερότητές της σε απόλυτη συγχρονία. Ωστόσο, ακριβώς επειδή η όραση δίνει πληθώρα (αινιγματικών) στοιχείων, η ακοή ενός ανθρώπου μας προσφέρει πιο σαφή στοιχεία από το απλό κοίταγμά του, και τείνουμε να ερμηνεύουμε αυτό που βλέπουμε μέσω εκείνου που ακούμε, όχι το αντίθετο. Όπως γράφει ο Ζίμελ:

«Δεν έχει εκτιμηθεί ακόμη αρκετά η σημασία που έχει για την κοινωνική κουλτούρα το γεγονός ότι με την εκλέπτυνση του πολιτισμού φαίνεται να μειώνεται η αντιληπτική οξύτητα όλων των αισθήσεων, ενώ αντίθετα αυξάνεται η έκφραση της ευαρέσκειας και της απαρέσκειας που προκαλούν».

Μάλιστα, συνεχίζει, αυτό το γεγονός έχει περισσότερο δυσάρεστα παρά ευχάριστα αποτελέσματα: τον σύγχρονο άνθρωπο τον κάνουν να νιώθει ανυπόφορα αισθήματα πράγματα που δεν προκαλούν το ίδιο σε ανθρώπους με πιο αδιαφοροποίητες αισθητηριακές προσλήψεις. Ασφαλώς, αυτή η ιδιαιτερότητα του μοντέρνου ανθρώπου οφείλεται στη μεγαλύτερη περιχαράκωση της ιδιωτικής σφαίρας της ζωής του. Γενικά, όσο ο πολιτισμός αναπτύσσεται, η εξ αποστάσεως επίδραση των αισθήσεων εξασθενεί, ενώ η εκ του σύνεγγυς επιρροή τους εντείνεται. Αυτό φαίνεται περισσότερο στην περίπτωση της όσφρησης, που τείνει να ξεχωρίζει τα άτομα. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερη είναι η ατομική απομόνωση, τόσο μεγαλύτερη είναι η εκλέπτυνση της όσφρησης.

Μια βασική ιδιότητα της μεγαλούπολης, που τη διαφοροποιεί από την κωμόπολη, είναι για τον Ζίμελ η ασταμάτητη εναλλαγή ερεθισμάτων. Αυτό σημαίνει ότι, αντίθετα με τη ζωή στην ύπαιθρο που τείνει να χαρακτηρίζεται από ομοιομορφία και σταθερότητα, η ζωή σε μια (μεγάλη) πόλη «βομβαρδίζει» συνεχώς τον κάτοικό της με συνωστισμό εικόνων και αισθητηριακών εντυπώσεων.

Μιλώντας όμως για απομόνωση, πολιτισμική ανάπτυξη, έχουμε κιόλας βρεθεί στον χώρο της σύγχρονης μεγαλούπολης. Μια βασική ιδιότητα της μεγαλούπολης, που τη διαφοροποιεί από την κωμόπολη, είναι για τον Ζίμελ η ασταμάτητη εναλλαγή ερεθισμάτων. Αυτό σημαίνει ότι, αντίθετα με τη ζωή στην ύπαιθρο που τείνει να χαρακτηρίζεται από ομοιομορφία και σταθερότητα, η ζωή σε μια (μεγάλη) πόλη «βομβαρδίζει» συνεχώς τον κάτοικό της με συνωστισμό εικόνων και αισθητηριακών εντυπώσεων. Προκειμένου να αντεπεξέλθει σε αυτό τον «βομβαρδισμό», ο άνθρωπος της πόλης τείνει να περιορίζει τη δεκτικότητά του απέναντι στο πλήθος ερεθισμάτων που δέχεται, με αποτέλεσμα να τονίζεται η νόηση σε βάρος των συναισθημάτων. Αντίθετα με τον κάτοικο της επαρχίας, που η ζωή του βασίζεται στη συναισθηματική εγγύτητα των κοντινών σχέσεων με γνωστούς, ο άνθρωπος της πόλης προσεγγίζει τον κόσμο γύρω του με την ψυχρή λογική. Πολύ περισσότερο, ο άνθρωπος της πόλης χαρακτηρίζεται από δύο ακόμη ιδιότητες: την αδιαφορία και την καχυποψία. Η πρώτη εξυπηρετεί αυτό που ο Ζίμελ ονομάζει «οικονομία των αισθήσεων» και ως άμβλυνση του ενδιαφέροντος είναι απαραίτητη προκειμένου να διατηρήσει κανείς τις πνευματικές του δυνάμεις μπροστά στην κοσμοσυρροή εικόνων και προσώπων της μεγαλούπολης, ενώ η δεύτερη είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού διεύρυνσης της ατομικότητας και φυσικής εγγύτητας μέσα σε αυτή.

Τόσο η αμοιβαία επιφυλακτικότητα όσο και η αδιαφορία, σύμφωνα με τον Ζίμελ, ευνοούν την ανεξαρτησία του ατόμου. Συγκεκριμένα, το πρωιμότερο στάδιο κοινωνικών σχηματισμών δεν είναι άλλο από στενή ομάδα ανθρώπων έντονα εχθρικών απέναντι στις άλλες ομάδες, αλλά και με στενή συνοχή ανάμεσά τους, που ελάχιστο χώρο αφήνει στα μέλη της για την έκφραση ατομικότητας. Όσο ο αριθμός των μελών της ομάδας αυξάνεται, αφενός χαλαρώνουν τα μέχρι τότε αυστηρά όρια ανάμεσα στις διαφορετικές ομάδες, αφετέρου, λόγω του αναγκαίου καταμερισμού εργασίας, διευρύνεται η ατομική έκφραση των μελών της, τα οποία ξεχωρίζουν όλο και περισσότερο μεταξύ τους. Ωστόσο, ο Ζίμελ προσθέτει επιπλέον ότι ο σύγχρονος πολιτισμός διακρίνεται από ένα ακόμη χαρακτηριστικό: την υπερτροφική αύξηση του αντικειμενικού σε βάρος του υποκειμενικού πνεύματος. Πραγματικά, η σύγκριση της προόδου σε θεσμούς, γνώση και ανέσεις, είναι ανισομερώς μεγαλύτερη από την πρόοδο στον πνευματικό πολιτισμό και τον ιδεαλισμό. Αιτία γι’ αυτή την ασυμμετρία είναι ο αυξημένος καταμερισμός εργασίας, ο οποίος εξαναγκάζει τα άτομα να καθίστανται όλο και περισσότερο ικανά σε μια όλο και στενότερη περιοχή, εμποδίζοντας έτσι την ολόπλευρη ανάπτυξή τους ως προσωπικοτήτων.

altΠρολαβαίνοντας όσα θα πει μια δεκαετία αργότερα ο Werner Sombart στο βιβλίο του Ο Αστός, ο Ζίμελ αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο της (καπιταλιστικής) οικονομίας σε αυτή τη διαδικασία: ακολουθώντας το ιδανικό της Φυσικής επιστήμης να μαθηματικοποιήσει τον κόσμο, η οικονομία του χρήματος τείνει να μετατρέπει τις ποιοτικές αξίες σε ποσοτικές, υπολογίζοντας σχεδόν τα πάντα σε αριθμητικά ισοδύναμα. Ο χώρος που διαδραματίζεται αυτή η διαδικασία είναι φυσικά οι μεγαλουπόλεις. Επομένως, στις μεγαλουπόλεις αφενός αυξάνεται η ανεξαρτησία του ατόμου από το κοινωνικό σύνολο, αφετέρου παρατηρείται μια υπετροφία του αντικειμενικού σε βάρος του προσωπικού στοιχείου του ανθρώπου.

Δεν είναι παράξενο που οι φιλόσοφοι της ατομικότητας όπως ο Νίτσε απεχθάνονται τις μεγαλουπόλεις, αλλά και θαυμάζονται ιδιαίτερα μέσα σε αυτές επειδή υμνούν αυτό που οι κάτοικοί της έχουν χάσει. Κατά συνέπεια, οι μεγαλουπόλεις αποτελούν το θέατρο μιας αντιπαράθεσης: αυξάνεται μεν η ατομική ανεξαρτησία, την ίδια στιγμή όμως μειώνεται η προσωπική ιδιαιτερότητα των ατόμων. Ως αιτία αυτής της αντιπαράθεσης, ο Ζίμελ υποδεικνύει δύο διαφορετικά αλλά εξίσου καίριας σημασίας γεγονότα. Το πρώτο γεγονός αποτελούν τα φιλελεύθερα κινήματα του 18ου αιώνα, που επεδίωξαν την απελευθέρωση του ανθρώπου από την κηδεμονία της θρησκευτικής παράδοσης και της φεουδαρχίας, προβάλλοντας την κοινή ιδιότητα όλων των ανθρώπων να είναι άνθρωποι και, κατά συνέπεια, ελεύθεροι και ίσοι. Αντικείμενο της απελευθέρωσης ήταν τότε ο άνθρωπος εν γένει.

alt
Ο Georg Simmel δίδαξε επί χρόνια φιλοσοφία
ως άμισθος έκτακτος καθηγητής του Πανεπιστημίου
του Βερολίνου, προτού καταλάβει, τέσσερα χρόνια
πριν από τον θάνατό του, τη θέση του
τακτικού καθηγητή στο Πανεπιστήμιο
του Στρασβούργου.


Ωστόσο, κατά τον 19ο αιώνα, αφενός ο Ρομαντισμός και αφετέρου ο αυξημένος καταμερισμός εργασίας, γέννησαν στους ανθρώπους μια νέα επιθυμία: να διαφέρουν μεταξύ τους. Αυτό είναι το δεύτερο γεγονός. Αντικείμενο της απελευθέρωσης ήταν πλέον ο κάθε ατομικός άνθρωπος, που ήθελε να διαφυλάξει την ιδιαιτερότητά του από την ισοπεδωτική ομοιομορφία. Στο πλαίσιο της διαμάχης αυτών των δύο αλληλοσυγκρουόμενων τάσεων, οι μεγαλουπόλεις αναδεικνύονται σ’ ένα ξεχωριστής σημασίας γεγονός για την παγκόσμια ιστορία του πνεύματος.

Στην ίδια κατεύθυνση προβληματισμού κινείται και το ολιγοσέλιδο δοκίμιό του για τη μόδα. Εκεί ο Ζίμελ προβαίνει σε ορισμένες ιδιαίτερα οξυδερκείς κοινωνιολογικές παρατηρήσεις σχετικά με το φαινόμενο της μόδας και αυτά που αντιπροσωπεύει για τον σύγχρονο κόσμο μας. Σύμφωνα με τον ίδιο, στον σχηματισμό της μόδας συντελούν δύο κοινωνικές τάσεις: η ανάγκη για συγχώνευση μέσα σε μια ομάδα και συνάμα η ανάγκη για διαφοροποίηση και διαχωρισμό από αυτή την ομάδα. Αν μια από αυτές τις δύο αρχές εκλείψει, η μόδα απλώς θα πάψει να υπάρχει. Ο λόγος που οι «πρωτόγονες» φυλές διαθέτουν πολύ πιο σταθερές μόδες, είναι ακριβώς ότι οι παράγοντες διαφοροποίησης είναι πολύ ασθενέστεροι σε σχέση με τις μοντέρνες κοινωνίες. Μάλιστα, είναι τόσο ισχυρές αυτές οι δύο αλληλοσυγκρουόμενες αρχές, που συναντώνται ακόμη και εκεί όπου θα περιμέναμε να απουσιάζουν. Ο αντικομφορμιστής που αρνείται πεισματικά και προκατειλημμένα τη μόδα, το μόνο που θα πετύχει είναι να διαμορφώσει έναν τρόπο ένδυσης (ή και συμπεριφοράς) που θα βρει μιμητές και γρήγορα θα εκφυλιστεί σε μια νέα μόδα, με τον ίδιο παραλογισμό που θα χαρακτήριζε έναν σύλλογο για όσους απεχθάνονται τους συλλόγους ή μια ομάδα αθεϊστών που λατρεύουν την αθεΐα τους σαν μια νέα θρησκεία.

Στον σχηματισμό της μόδας συντελούν δύο κοινωνικές τάσεις: η ανάγκη για συγχώνευση μέσα σε μια ομάδα και συνάμα η ανάγκη για διαφοροποίηση και διαχωρισμό από αυτή την ομάδα. Αν μια από αυτές τις δύο αρχές εκλείψει, η μόδα απλώς θα πάψει να υπάρχει.

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η άποψη του Ζίμελ για την αντίθεση. Η μόδα, όπως κάθε άλλη κοινωνική δύναμη, έχει πάντοτε την τάση να υποτάσσει το σύνολο της κοινωνίας. Όλες όμως οι δυνάμεις έχουν αξία στον βαθμό που διευρύνονται σε μια συνθήκη που διατηρεί και το αντίθετό τους. Αν η μόδα κατακτούσε το σύνολο της κοινωνίας, αυτό την ίδια στιγμή θα σηματοδοτούσε και τον δικό της θάνατο: η καθολική της αποδοχή θα της αφαιρούσε τον παράγοντα του διαχωρισμού που είναι τόσο απαραίτητος για να υπάρξει. Αυτό, φυσικά, δεν ισχύει μονάχα για τη μόδα. Στην ίδια κατηγορία ανήκει, σύμφωνα με τον Ζίμελ, και ο σοσιαλισμός: αν αποκοπεί από το ήδη υπάρχον ατομικιστικό πλαίσιο μέσα από το οποίο προέκυψε, θα οδηγούνταν στην κατάρρευση. Πάντως ο λόγος που σήμερα η μόδα, μας λέει και πάλι ο Ζίμελ, κυριαρχεί με τέτοια δύναμη στις συνειδήσεις, είναι το γεγονός ότι οι μεγάλες, μόνιμες και αναμφισβήτητες πεποιθήσεις χάνουν πλέον όλο και περισσότερο την ισχύ τους. Τα εφήμερα και μεταβαλλόμενα στοιχεία του βίου αποκτούν έτσι ένα όλο και μεγαλύτερο πεδίο δράσης. «Η ρήξη με το παρελθόν, για την πραγματοποίηση της οποίας η πολιτισμένη ανθρωπότητα κοπιάζει αδιάκοπα εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, οδηγεί στην επικέντρωση της συνείδησης όλο και περισσότερο στο παρόν. Αυτή η έμφαση στο παρόν αποτελεί σαφώς και μια έμφαση στην εναλλαγή, και στο μέτρο που μια κοινωνική τάξη είναι ο φορέας αυτών των πολιτισμικών τάσεων, τότε στο ίδιο μέτρο αυτή η τάξη θα στραφεί προς τη μόδα σε όλους τους τομείς – και ασφαλώς όχι μόνο στον τομέα της ενδυμασίας» γράφει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

* Ο ΜΥΡΩΝ ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ είναι μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας.


altΜητροπολιτική αίσθηση
Οι μεγαλουπόλεις και η διαμόρφωση της συνείδησης
Κοινωνιολογία των αισθήσεων
Georg Simmel
Μτφρ. Ιωάννα Μεϊτάνη
Άγρα 2017
Σελ. 88, τιμή εκδότη €9,90

alt

 

 

 

altΗ μόδα
Georg Simmel
Μτφρ. Κωνσταντίνος Βασιλείου
Πλέθρον 2018
Σελ. 58, τιμή εκδότη €6,00

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ GEORG SIMMEL

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

Για το βιβλίο του Μπεν Άνσελ [Ben Ansell] «Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Η πολιτική αποτυγχάνει όταν πιστεύουμε ή υποκρινόμαστε πως πιστεύουμε ότι μπορο...

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

Για τον τόμο του Ιδρύματος Ωνάση «Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» (εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Κεντρική εικόνα: (από αριστερά) Θεόδωρος Γαροφαλίδης, Σοφοκλής Βενιζέλος, Αριστοτέλης Ωνάσης. Πηγή: Αρχείο Ωνάση, Αρχείο Κλεισθένη Δασκαλάκου.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

Για το βιβλίο του Νιλ Πόστμαν [Neil Postman] «Διασκέδαση μέχρι θανάτου: ο δημόσιος λόγος στην εποχή του θεάματος» (μτφρ. Φωτεινή Ρουγκούνη, Αφροδίτη Τζαμουράνη, εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Το περίφημο βιβλίο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ