alt

Για το βιβλίο του Διονύση Μουσμούτη Ανα-γνώσεις (εκδ. Πάπυρος).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο Διονύσης Ν. Μουσμούτης επί σειρά ετών προσφέρει με τα κείμενά του ενδιαφέροντα τεκμήρια κριτικής και συγκριτικής διαχείρισης ζητημάτων που αφορούν πρόσωπα και πράγματα της μείζονος πολιτισμικής παραγωγής κυρίως στην περιοχή των Επτανήσων, αλλά όχι μόνον, με περισσότερο πρόσφατα παραδείγματα τις εκδόσεις με τους τίτλους Ούγκο Φόσκολο, Ιστορικά και βιογραφικά παραλειπόμενα (2010) και Η Μαριέττα Γιαννοπούλου-Μινώτου, ο Γιάννης Ψυχάρης και ο Ούγκο Φόσκολο (2012).

Το επίκεντρο ενδιαφέροντος κατέχει η λογοτεχνική παραγωγή ως ένα εκτενές πεδίο ποικίλων αρχών και αξιών στη διάσταση τόσο του σημασιολογικού περιεχομένου όσο και της αισθητικής έκφρασης.

Ο Ούγκο Φόσκολο σαν μια διαχρονική σταθερά πραγματοποιεί περάσματα και από τον κειμενικό κόσμο του τελευταίου προσώρας βιβλίου του Διονύση Ν. Μουσμούτη με τον τίτλο Ανα-γνώσεις, στη σύνθεση του οποίου το επίκεντρο ενδιαφέροντος κατέχει η λογοτεχνική παραγωγή ως ένα εκτενές πεδίο ποικίλων αρχών και αξιών στη διάσταση τόσο του σημασιολογικού περιεχομένου όσο και της αισθητικής έκφρασης. Μέσα στο πεδίο αυτό διασταυρώνουν τις διαδρομές τους ο Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Κώστας Καρυωτάκης με τον Γιώργο Σεφέρη, τον Γιώργο Σαραντάρη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Νίκο Γκάτσο, τον Νίκο Καββαδία, τον Γιώργο Χρονά, ενώ παρεμβαίνουν διακριτικά ο Μονταίν, ο Τζέιμς Τζόις, ο Πωλ Ελυάρ, ο Πωλ Μοράν.

Στο πεδίο αυτό εντοπίζονται και περιοχές με ειδικότερη ατμόσφαιρα, που αντιπροσωπεύουν η νεώτερη επτανησιακή λογοτεχνική παραγωγή (π.χ. Διονύσης Σέρρας, Διονύσης Φλεμοτόμος), η ταξιδιωτική λογοτεχνία (π.χ. τα σχετικά κείμενα του Γιώργου Βέη), η διασταύρωση της μυθοπλασίας τόσο με τη φιλοσοφία (τα κείμενα του Νίκια Λούντζη) όσο και με την ιστορία (π.χ. τα σχετικά κείμενα του Νίκου Κυριαζή), το αστυνομικό μυθιστόρημα (η πορεία του είδους από τον Γιάννη Μαρή στον Πέτρο Μάρκαρη), το δοκίμιο (π.χ. Διονύσης Μαγκλιβέρας, Έλλη Φιλοκύπρου), επίσης η σύγχρονη κυπριακή λογοτεχνία (όπως παρουσιάζεται με ιδιαίτερη φροντίδα από τον Αλέξη Ζήρα).

Τα ζητήματα όμως που αντιμετωπίζει ο συγγραφέας στην προκειμένη έκδοση (όπως: πολιτισμός και πολιτισμική αγορά, εφαρμοσμένη πολιτική, κοινωνία των πολιτών, κράτος, ανθρώπινοι παράγοντες πολιτισμού και πολιτικής), διαθέτουν εξ ορισμού ένα διαρκές και γενικό ενδιαφέρον, και κατά συνέπεια έχουν εξασφαλίσει στα κείμενα τη δυνατότητα να παραβιάσουν τις συνθήκες που προκάλεσαν τη συγγραφή τους.

Στον ευρύ πολιτισμικόν ορίζοντα του κειμενικού κόσμου του βιβλίου οι σύγχρονοι αναγνώστες εντοπίζουν μεγέθη ιδιαίτερης διαχρονικής ισχύος, όπως είναι ο Ιωάννης Ν. Θεοδωρακόπουλος, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Ιωάννης Συκουτρής, ο Γιώργος Θεοτοκάς, ο Κ. Θ. Δημαράς, αλλά και ο Κωστής Μπαστιάς (μεταξύ άλλων ιδιοτήτων, ιδρυτής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής) που λειτουργεί σαν γέφυρα για την πρόσβαση στα δεδομένα του δημόσιου πολιτικού βίου. Τα δεδομένα αυτά ανήκουν στα δυναμικά στοιχεία αυτού του ορίζοντα, όπου ανιχνεύονται πληροφορίες ειδικότερα για την εφαρμογή του συντάγματος στην Ελλάδα μετά την Επανάσταση του 1821, για τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, για την εμπλοκή των ξένων στα ελληνικά πράγματα και για την επικοινωνία των Ελλήνων με το διεθνές επιστημονικό, πολιτισμικό, πολιτικό γίγνεσθαι, ενώ ένα ιδιατέρως ενδιαφέρον ζήτημα αντιπροσωπεύει ο Ανδρέας Ρηγόπουλος με τη ρεαλιστική-ιστορική και με τη μυθική μορφή.

Μέσα στο τοπίο αυτό ο συγγραφέας φαίνεται να κυκλοφορεί με την άνεση που του έχει εξασφαλίσει το προϋποτιθέμενο ως απαραίτητο γνωστικό φορτίο με τις συνακόλουθες προσληπτικές διαδικασίες, και συμμετέχει με ευμένεια στις κειμενικές καταστάσεις κρατώντας πάντως και μια ασφαλή απόσταση αντικειμενικότητας κατά την αντίληψή του. Με αυτές τις προϋποθέσεις τα είκοσι επτά κείμενα του βιβλίου συνθέτουν έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα, πολυεπίπεδο κόσμο ιδεών και εννοιών (είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί ο αναγνώστης με τις επιμέρους εκτιμήσεις του συγγραφέα).

Τα κείμενα αυτά κατάγονται από την περιστασιακή και συγχρονική διάσταση της προσωπικής συμμετοχής του Δ. Ν. Μουσμούτη στη ροή του γενικού πολιτισμικού χρόνου. Τα ζητήματα όμως που αντιμετωπίζει ο συγγραφέας στην προκειμένη έκδοση (όπως: πολιτισμός και πολιτισμική αγορά, εφαρμοσμένη πολιτική, κοινωνία των πολιτών, κράτος, ανθρώπινοι παράγοντες πολιτισμού και πολιτικής), διαθέτουν εξ ορισμού ένα διαρκές και γενικό ενδιαφέρον, και κατά συνέπεια έχουν εξασφαλίσει στα κείμενα τη δυνατότητα να παραβιάσουν τις συνθήκες που προκάλεσαν τη συγγραφή τους, και επομένως να μετακινηθούν από την περιστασιακή/συγχρονική στη γενική/διαχρονική διάσταση.

Αυτό το δεδομένο αποτελεί την προστιθεμένη αξία του βιβλίου ως συνόλου και οδηγεί σε πρόσληψη του τίτλου Ανα-γνώσεις, όπως μάλιστα αυτός ο τίτλος υποστηρίζεται με λεπτομερές ευρετήριο ονομάτων που ολοκληρώνει ως τεκμήριο πληροφορητικότητας την έκδοση.

* Η ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΣΟΥΛΟΓΙΑΝΝΗ είναι διδάκτωρ Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και κριτικός βιβλίου.

altΑνα-γνώσεις
Κείμενα για συγγραφείς και βιβλία
Διονύσης Ν. Μουσμούτης
Πάπυρος 2015
Σελ. 192, τιμή εκδότη €12,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΗ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Για τα βιβλία «Η θεραπεία της ψυχής – Πατέρες και ψυχολόγοι σε διάλογο», του Αλέξιου Ιερομόναχου Καρακαλλινού, και «Τα θεμέλια της βιοηθικής – Μια χριστιανική θεώρηση» (μτφρ. Πολυξένη Τσαλίκη-Κιοσόγλου), του Τρίσταμ Χ. Ένγκελχαρτ (Tristam H. Engelhardt Jr), που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Αρμός.

Γ...

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

Για το βιβλίο του Ζορζ Μινουά [Georges Minois] «Η ιστορία της αθεΐας – η αθεΐα στον Δυτικό κόσμο» (μτφρ. Βάλια Σερέτη, εκδ. Νάρκισσος).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο αθεϊσμός είναι ένα ίσως από τα επιδραστικά πνευματικά κινήματα του σύγχρονου κό...

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

Για το βιβλίο του Βίτο Μανκούζο [Vito Mancuso] «Ο δρόμος της ομορφιάς» (μτφρ. Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, εκδ. Αρμός). Κεντρική εικόνα: ο πίνακας του William Turner “Dutch Boats in a Gale” [«Ολλανδικές βάρκες σε θύελλα»], 1801 © The Capricorn Foundation.

Γράφει ο Διονύση...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ