alt

Για το μυθιστόρημα του Αλέξη Σταμάτη «Αθώα πλάσματα» (εκδ. Καστανιώτη).

Της Τέσυς Μπάιλα

Υπάρχουν άραγε αθώα πλάσματα; Αυτό μοιάζει να αναρωτιέται ο Αλέξης Σταμάτης στο νέο του βιβλίο που φέρει αυτόν ακριβώς τον κυριολεκτικό και ταυτόχρονα μεταφορικό τίτλο. Πόση αθωότητα μπορεί να κρύβεται στη πιο μυστική κρύπτη της ζωής ενός ανθρώπου; Και όταν ανοίξει αυτή, τι πραγματικά θα αντικρίσει; Πόση εσωτερική διαπάλη θα χρειαστεί για να καταφέρει να αναδομήσει τον εαυτό του όταν θα έχει δει το εσωτερικό της;

Αθώα πλάσματα αντιμάχονται διαρκώς τις προσωπικές τους αμαρτίες σε ένα μυθιστόρημα στο οποίο από την πρώτη στιγμή διαφαίνεται με σαφήνεια ότι αυτό που σηματοδοτεί τελικά τη ζωή όλων μας είναι η προαιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό...

«Υπάρχει μια μυστική κρύπτη στη ζωή κάθε ανθρώπου, που την κρατά κλεισμένη. Ξέρει ότι υπάρχει εντός του, ξέρει ότι μπορεί να μπει όποτε θέλει, αλλά δεν τολμά ποτέ. Γιατί; Γιατί είναι βέβαιος ότι από εκεί θα ορμήσουν όλα τα πράγματα που φοβήθηκε από τότε που γεννήθηκε έως τώρα και θα τον κατασπαράξουν...»

Μια υπαρξιακή ανησυχία ξεπηδά από τις σελίδες αυτού του βιβλίου. Αθώα πλάσματα αντιμάχονται διαρκώς τις προσωπικές τους αμαρτίες σε ένα μυθιστόρημα στο οποίο από την πρώτη στιγμή διαφαίνεται με σαφήνεια ότι αυτό που σηματοδοτεί τελικά τη ζωή όλων μας είναι η προαιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, στην ακμή και στην πτώση, στον έρωτα και στην απώλεια, στον έρωτα και στον θάνατο. Στηριγμένη η πλοκή σε αυτούς τους αφηγηματικούς άξονες καταφέρνει να προσδιορίσει με ακρίβεια πώς καταλύονται τα όρια ανάμεσα στον θύτη και το θύμα και πώς η αγιοσύνη συμβαδίζει με το τραύμα, ίσως περισσότερο από ό,τι με το θαύμα.

Οι ήρωες του βιβλίου βρίσκονται αντιμέτωποι με την πρόκληση της υπέρβασης που θα γίνει η αφορμή να αντικρίσουν κατάματα την αληθινή τους ταυτότητα. Οι στενές σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσά τους κλιμακώνουν την αλληλούφανση των τραυματισμών τους, την ετερότητα των υπαρξιακών τους προβλημάτων και ταυτόχρονα την αναγνωστική ένταση, γραμμένη σε ύφος νουάρ. Μέσα από τις σχέσεις αυτές οι ήρωες θα κατανοήσουν την απαράμιλλη δύναμη των θαυμάτων που κρύβονται μέσα τους. Αλλά για να φτάσουν στην κάθαρση θα πρέπει να αποδομήσουν όσα γνωρίζουν για τον ίδιο τους τον εαυτό, να τον γνωρίσουν ως τα βάθη, να ακούσουν τον αντίλαλο των σκέψεών τους, την ηχώ των αποφάσεων και των πράξεών τους, αφού όπως γράφει ο Αλέξης Σταμάτης:

«Θα είμαστε πάντα ο εαυτός μας και η ηχώ μας. Η ηχώ των λέξεων, των πράξεών μας. Μέχρι να πεθάνουμε· έτσι κι αλλιώς, όλοι θα πεθάνουμε».

alt
Ο Αλέξης Σταμάτης γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ και έκανε
μεταπτυχιακά Αρχιτεκτονικής και Κινηματογράφου
στο Λονδίνο. Το πρώτο του μυθιστόρημα,
Ο έβδομος ελέφαντας (εκδ. Κέδρος) κυκλοφόρησε
το 1998 και μέχρι σήμερα έχει γράψει περισσότερα
από 15 μυθιστορηματα.

Οι ανεπούλωτες πληγές ενός άντρα, του Στέφανου, από τον συναισθηματικό τραυματισμό του πριν από μερικά χρόνια θα γίνουν η αφορμή για την απόφασή του να ανιχνεύσει τη μοναχικότητα της Μαριάννας, όταν η ίδια του ζητήσει να παρακολουθήσει την πορεία της. Μια πορεία ανατρεπτική. Θα τον αναγκάσει να πάρει μέρος σε μια περιπέτεια εσωτερικών αναμοχλεύσεων που ούτε να διανοηθεί δεν θα μπορούσε. Η διαδρομή που θα ακολουθήσει θα τον οδηγήσει στην εκχώρηση του εαυτού του στην προσπάθειά του να μπει στην περιπέτεια ενός άλλου. Και κυρίως στην αντίληψη του εσώτερου εαυτού του.

Ο Αλέξης Σταμάτης υπογράφει με μοναδικό τρόπο και λόγο ευθύβολο μια σθεναρή υπαρξιακή αναμέτρηση με τις αξίες εκείνες που διέπουν την ανθρώπινη φύση. Η αφήγησή του παίρνει τη μορφή μιας υποστασιακής καταβύθισης στον έρωτα και στον θάνατο, εκείνο το αντιφατικό δίπολο που διέπει τις σχέσεις των ανθρώπων και λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη κάθε υπαρκτικής του αγωνίας, και ενός συνειδησιακού μετεωρισμού ανάμεσα στο καλό και στο κακό, στο τραύμα και στην αθωότητα, στην αγιοσύνη και στην αμαρτία, για να καταλήξει στο συμπέρασμα πως: «Η ζωή μας είναι ζωή αθώων πλασμάτων. Ζωή που θέλει το φως…».

* Η ΤΕΣΥ ΜΠΑΪΛΑ είναι συγγραφέας. 
Τελευταίο της βιβλίο, το μυθιστόρημα «Τις νυχτες έπαιζε με τις σκιές» (εκδ. Ψυχογιός).

 Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία © Priscilla Du Preez.


altΑθώα πλάσματα
Αλέξης Σταμάτης
Καστανιώτης 2020
Σελ. 272, τιμή εκδότη €16,00
 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΣΤΑΜΑΤΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ